Μισή ώρα απο την πόλη των Φαρσάλων προς τα δυτικά βρίσκεται ένα σπήλαιο. Η είσοδος του διαγράφεται μερικά μέτρα πάνω απο τη βάση ενός βράχου, προς την κορυφή του λόφου. Στη διάρκεια των πρώτων δεκαετιών του 5ου π. Χ., ο ΄΄Παντακλής΄΄ διαμόρφωσε το σπήλαιο και τον περιβάλλοντα χώρο, ανοίγοντας μέσα στο βράχο διόδους πρόσβασης και φυτεύοντας ένα δασύλλιο, που αφιέρωσε στις Νύμφες. Έναν αιώνα αργότερα ο χώρος συνέχισε να θεωρείται ως ιερό, όπου ο Πάν, γιος του Ερμή, συναντούσε τις Νύμφες και τον Απόλλωνα, και άλλες ΄΄δευτερεύουσες΄΄ θεότητες, τυπικά θεσσαλικές( Ασκληπιός, Χείρων, Ηρακλής). Μια επιγραφή στα δεξιά της εισόδου, δίνει λόγο σε μια θεότητα, χωρίς ταυτότητα, φωνή ανώνυμη, που βγαίνει απο το βουκολικό τοπίο και προσκαλεί τον περαστικό να αποδώσει τις πρέπουσες τιμές: να προσφέρει το ανάθημα, θυσίασ ενόσ μικρού ζώου- μια ανάπαυλα ειρήνης και χαράς μέσα στο βαρύ κλίμα των εμφυλίων πολέμων πο ταλανίζουν εκείνη την περίοδο τη Θεσσαλία. ( Πηγή Philippe Borgeaud, ο αγροίκος, στο Ο έλληνας άνθρωπος συλλογικό έργο σ. 319-320).
Ο θεός
Γεια σας περαστικοί, όποιοι και να είστε, άνδρες ή γυναίκες, αγόρια ή κορίτσια. Αυτός ο χώρος είναι το ιερό των Νυμφών, του Πανός και του Ερμή, του θεού Απόλλωνα, του Ηρακλή και των Συντρόφων, αυτή η σπηλιά ανήκει στο Χείρωνα, τον Ασκληπιό και την Υγιεία.
Σ΄αυτούς ανήκουν, μέσω του θεού Πανός, τα ιερά .....
Dedication to the Nymphs and others. Rock-cut inscription to the rightof the entry to a grotto.Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Alogopati — 4th c. BC — SEG 1.248θεός.χαίρετε τοὶ πα[ριόντες, ἅπ]α[ς] θῆλύς τε καὶ ἄρσην,ἄνδρες τε ἠδὲ γυναῖκες ὁμῶς παῖδές τε κόραι τε·χῶρον δ’ εἰς ἱερὸν Νύμφαις καὶ Πανὶ καὶ Ἑρμῆι,5Ἀπόλλονι ἄνακτι, Ἡρακλεῖ καὶ ἑταίραις,Χίρωνος τ’ ἄντρον καὶ Ἀσκλαπιοῦ ἠδ’ Ὑγιείας·τούτων ἐστὶ τ[ά]δ’, ὦνα Πάν, ἱαρώτατ’ ἐν αὐτῶιἔμφυτα καὶ πίνακες καὶ ἀγάλματα δῶρά τε πολλ[ά]·ἄνδρα δ’ ἐποιήσα<ν>τ’ {α} ἀγαθὸν Παντάλκεα Νύμφαι10τῶνδ’ ἐπιβαινέμεναι χώρων καὶ ἐπίσσκοπον εἶναι,ὅσπερ ταῦτ’ ἐφύτευσε καὶ [ἐ]ξεπονήσατο χερσσίν,ἀντίδοσαν δ’ αὐτῶι βίον ἄφθονον ἤματα πάντα·Ἡρακλέης μὲν ἔδοκ’ ἰσχὺν ἀρετήν τε κράτος τε,ὧιπερ τούσδε λίθους τύπτων ἐπόησ’ ἀναβαίνε[ιν],15Ἀπόλλων δὲ δίδωσι καὶ υἱὸς τοῦ[δ]ε καὶ Ἑρμῆςαἰῶν’ εἰς τὸν ἅπαντα ὑγίειαν καὶ βίον ἐσθλόν,Πὰν δὲ γέλωτα καὶ εὐφροσύνην ὕβριν τε δικαίαν,Χίρων δ’ αὐτῶι δῶκε σοφόν τ’ ἔ̣μεν[αι] καὶ ἀοιδόν.ἀλλὰ τύχαις ἀγαθαῖς ἀναβαίνετ[ε], θύετε Πανί̣,20εὔχεσθε, εὐφραίνεσθε· κακῶν δ․․․․σις ἁπάν[των]ἐνθάδ’ ἔνεστ’, ἀγαθῶν δὲ [λάχος(?)] πολέμοιό [τε λῆξις(?)].
Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2008
Παρασκευή 28 Νοεμβρίου 2008
τα νομίσματα των Φαρσάλων
Τα νομίσματα των φαρσάλων δεν χαρακτηρίζονται απο την ποικιλία των παραστάσεων τους. Συνήθως εικονίζεται το κεφάλι της Αθηνάς στη μία πλευρά και κεφάλι αλλόγου απο την άλλη
1)Thessaly - Pharsalus Circa 480-440 B.C. AR Hemidrachm. 2.763 grams.Obverse: Head of Athena r., in close-fitting crested helmet ornamented with serpents.Reverse: Horse's head r., within incuse.
2)Thessaly, Pharsalos. Circa 480-400 BC. AR hemidrachm (2.99 gm). Helmeted head of Athena right / FAR, horse head right, within incuse square. SNG Copenhagen 217; BMC Thessaly pg. 43, 1. VF,
3)Thessaly, Pharsalus AR Hemidrachm. ca 480-440 B.C. Head of Athena right in close-fitting crested helmet ornamented with serpents / FAR, Horse's head right, within incuse. SNG Cop 217.
4)Thessaly, Pharsalos. Circa 480-440 BC. AR Hemidrachm 3.02 gm). Helmeted head of Athena right / Horsehead right, F-AR, within incuse. SNG Copenhagen 217; BMC Thessaly, etc. pg 43, 1. Good VF. 724103
5) THESSALIEN, PHARSALOS, 440 - 425 v. Chr., Hemidrachme, Silber,
Vs: Kopf der Athena mit attischem Helm mit hochgeklappten Wangenklappen. Schöner Stil !!
Rs: ΦΑΡΣA
Pferdekopf
Erhaltung: Sehr schön, 2,8 g, 14 mm
Και το επόμενο είναι της ίδιας εποχής μόνο στην μια πλευρά έχει το όνομα του ταγού των Φαρσάλων Τελέφαντου
3)Thessaly, Pharsalus AR Hemidrachm. ca 480-440 B.C. Head of Athena right in close-fitting crested helmet ornamented with serpents / FAR, Horse's head right, within incuse. SNG Cop 217.
4)Thessaly, Pharsalos. Circa 480-440 BC. AR Hemidrachm 3.02 gm). Helmeted head of Athena right / Horsehead right, F-AR, within incuse. SNG Copenhagen 217; BMC Thessaly, etc. pg 43, 1. Good VF. 724103
5) THESSALIEN, PHARSALOS, 440 - 425 v. Chr., Hemidrachme, Silber, Vs: Kopf der Athena mit attischem Helm mit hochgeklappten Wangenklappen. Schöner Stil !!
Rs: ΦΑΡΣA
Pferdekopf
Erhaltung: Sehr schön, 2,8 g, 14 mm
Στη συνέχεια βλέπουμε νομίσματα της εποχής 424-405 π.Χ. Ιδιαίτερα όμορφα .........
6)THESSALY, Pharsalos. Circa 424-405/4 BC. AR Drachm (5.93 gm, 11h). Head of Athena right, wearing crested Attic helmet; TH-[IP] behind / F-A-R-S, warrior on horseback right, wearing petasos, holding mace over shoulder in right hand. Laava 96 (V48/R54); BMC Thessaly pg. 43, 6; SNG Copenhagen 220. EF, lightly toned.
6)THESSALY, Pharsalos. Circa 424-405/4 BC. AR Drachm (5.93 gm, 11h). Head of Athena right, wearing crested Attic helmet; TH-[IP] behind / F-A-R-S, warrior on horseback right, wearing petasos, holding mace over shoulder in right hand. Laava 96 (V48/R54); BMC Thessaly pg. 43, 6; SNG Copenhagen 220. EF, lightly toned.
Και το επόμενο είναι της ίδιας εποχής μόνο στην μια πλευρά έχει το όνομα του ταγού των Φαρσάλων Τελέφαντου 7)Thessaly, Pharsalos AR Drachm. Circa 424-405/4 BC. Head of Athena right, in crested Attic helmet; TH-[IP] behind / F-A-R-S, warrior on horseback right, in petasos, holding mace over shoulder in right hand, TELEFANTO retrograde in ex. SNGCop 220.
Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2008
Αρχαίες επιγραφές της επαρχίας Φαρσάλων
Manumission record. White marble plaque.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion?: Hypereia — 1st c. AD — IG IX,2 256b
στρατηγοῦντος Φ<λα>βίου Πολυκρίτου τὸ ∙ βʹ ∙ μηνὸς Θεμιστίου <λο>ι<π>ῶν δύο, τ[αμιεύ]-
οντος τῆς πόλεος Τειμασιθέου τοῦ Τειμασιθέου, ταγευόντων τῶν περὶ Ἱπποκράτην [— — — — — — Ἀρ]-
κεσίλαο<ς> ΙΥΙΙΙΙΟΙΙων [Πρ]είμου καὶ Ἀνθεστί[δου] ἀπελεύθερος ἔδωκεν τὰ γε[ινόμενα τῇ πόλει δηνάρια κβʹ (ἥμισυ)]
{²complures versus qui legi nequeunt}²4
[— — — — — — — καὶ Ε]ὐφραντίδης οἱ ἀπελευθερωθέν[τες ὑπὸ — — — — — — — — — — — —]5
[— — — — — — — — — ἔ]δωκαν τὰ γινόμενα τῇ [πόλει ἕκαστοι δηνάρια κβʹ (ἥμισυ). — — — —]
[— — — — — — — — — —]ΟΥ στρα(τηγοῦντος) Κ<λ>(αυδίου) Ἀριστοφύλ[ου, μηνὸς — — — —]
[— — — — — — — — — — —]ΤΑΤΤΡ Φιλοκ[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —]
{²complures versus qui legi nequeunt}²8
[— —]ΥϹΟ ἀπηλευθερωμένη ὑπὸ Ι[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —]
[ἔ]δωκε τῇ πόλι δ(ηνάρια) κβʹ <(ἥμισυ)> ταμιεύοντος <Σ>ωπάτρου [․]Τ[․]ΟΥϹ[— — — — — —]10
[— — — —]Ι[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —]
στρατηγοῦντος <Φ>(λαβίου) Σωσιπάτρου [—]ΑΦ[— — — — — — — — — — — — — — — — — —]
ϹΘΛΤΕΗ[— —]Ο[—]ΟΑΒ[— —]ΝΟΝΟ[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —]
Ο[․] Ζ<ώ>σιμος Ε[— — — —]ΛΙΟΝ[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — τὰ]
<γ>ινόμενα τ[ῇ πόλι — —]ΘΟ[— —] δ(ηνάρια) κβʹ [(ἥμισυ) — — — — — — — — — — — — — —].
Dedication of a statue of Hagias. White marble plaque.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion?: Hypereia — late Hellenistic period — IG IX,2 256a
Λυσίπονος Λυσιπόνου Ἁγίαν ΤΟ[— — — —]
κατὰ τὸ τῆς πόλεως ψήφισμα [— —(?)— —]
Epitaph. White marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Ktouri, west of — late 4th c. BC
{²Stela fracta, titulus deest.}²
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini? — 3rd c. BC — SEG 28.516
[— — — — — — — — — — — — — —]1
[— — — — — — —]ΕΝΟΡΕ[— — — —]
[— — —μ]έδων δ’ ἐτέκνωσ[ε — — —]
[— — — —]εν δὲ πόσις Σώφρ[— — —]
[— — — κ]λείζουσιν δ’ αὐτὴ̣[ν — —]5
[— — — —]λιν στεφανοῖ δὲ [— — —]
[— — — —] εἰκόνι τῆιδε λε[— — —]
vacat
Epitaph of Leite and others. Gray marble block.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Homolion? — early 1st c. AD
Πρειμιγένης Λείτῃ τῇ [ἰ]δείᾳ γ[υ]-
ναικὶ καὶ ἁτῷ καὶ Πατρω[κλ]έα καὶ
Τύραννος τῇ ἰδείᾳ μ[η]τρί· ἥρως
χρηστὴ χαῖρε.
Funerary epigram for Epiktetos. Stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini, south of — 2nd c. AD — SEG 32.611 — cf. SEG 37.478
τὴν πολυδάκρυτον
στήλλην #⁵⁶ ἴδε #⁵⁶ καὶ τὸν
ἐπ’ αὐτῇ παῖδαν Ἐπίκτητον
μητρὶ λιπόντα γόους #⁵⁶ ὀ-5
κτωκαιδεκαέτης γὰρ #⁵⁶
ἐν ἄνδρασι βραχύ τι λάμ-
ψας, τὸ πλεῖον ἐν φθιμέ#⁵⁶-
νοις κεῖμαι ὑποχθόνιος·
εὔνους γὰρ γεγονὼς τοὐ-10
μῷ πατρὶ τῷ Χαροπσίνῳ
κατὰ πόδας θανάτου #⁵⁶
μοῖραν ἐπειργασάμην·
ἔστησεν τόδε σῆμα ὑπὲρ
μνήμης φιλοτέκνου μη-15
τὴρ Ἀλεξάνδρα θλῖψιν
ἐχοῦσα τέκνου.
H επιτύμβια στήλη με τον κωδικό GHW 3619, φυλάσσεται στην αρχαιολογική συλλογή των Φαρσάλων ( αρ. ευρετηρίου 60). Ανακαλύφθηκε το 1975, μαζί με μία άλλη, στη Κρήνη των Φαρσάλων, στα νότια του οικισμού, κοντά σε ένα άγνωστο εως τότε αρχαίο οικισμό, πάνω σε ένα λόφο όπου έχει βρεθεί πολλή κεραμεική ελληνιστικής και της Ρωμαικής εποχής. Η στήλη είναι σπασμένη σε δύο κομμάτια, τα οποία ξανακολλούν και στολίζεται με ένα ανάγλυφο. Σ΄αυτό εικονίζεται ένας έφιππος κυνηγός ντυμένος με κοντό μανδύα, πηγαίνοντας προσ τα δεξιά.
Funerary epigram for Lykos. White marble stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini — 2nd c. AD — SEG 28.514
οὔνομά μ[οι]
Λύκος ἦν· [κεῖ]-
μαι δὲ θαν[ὼν]
ἐπὶ Ῥώμης5
ἕπτα κὲ πέντ’ ἔτε[σιν]
Epitaph of Eros, son of Lucius Vibius Eros and Fortunata. White marblehalf-column with tabula ansata.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Polyneri — 2nd c. AD — AE (1930) 105, 1
Λ(ούκιος) ∙ Ὀείβιος Ἔρ-
ως καὶ Φορ-
τουνάτα Εὐ-
τυχίδος Ἔρ-5
ωτα τὸν ὑόν.
{²vestigia litterarum}²
Funerary epigram for Lykos. White marble stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini — 2nd c. AD — SEG 28.514
οὔνομά μ[οι]
Λύκος ἦν· [κεῖ]-
μαι δὲ θαν[ὼν]
ἐπὶ Ῥώμης5
ἕπτα κὲ πέντ’ ἔτε[σιν]
{²vestigia litterarum}²
Epitaph of Eros, son of Lucius Vibius Eros and Fortunata. White marblehalf-column with tabula ansata.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Polyneri — 2nd c. AD — AE (1930) 105, 1
Λ(ούκιος) ∙ Ὀείβιος Ἔρ-
ως καὶ Φορ-
τουνάτα Εὐ-
τυχίδος Ἔρ-5
ωτα τὸν ὑόν.
Epitaph of Amerimnos. Ogival stele of black stone.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini, south of — ca. 150-200 AD — DeltOthrys 7 (1908-1911) 58, 4
Λύκα Ἀμέρι-
μνον τὸν ἑαυ-
τῆς ἄνδρεα {²⁶ἄνδρα}²⁶
μνεία[ς χάριν]5
ἥρως [χρηστὲ]
[χαῖρε].
Epitaph of Habroxena. Ogival stele of local yellow stone.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini — 2nd c. AD — SEG 28.515
#⁹⁰⁰1
Ἁβροξ-
ένα.
Epitaph of Dionysia, daughter of Dounda. Ogival stele of local yellow stone.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini — 3rd c. AD — SEG 28.515
Δουνδα Δι-
ονυσίᾳ θυγα-
τρὶ μνίας χάριν
ἕνδεκα οὖσαν5
ἐτῶν οἰκτρὰ κι-
Epitaph of Ephesia. Fragmentary white marble stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini, south of — 3rd c. AD — SEG 32.612
[— — — — — — — — — — τῇ πα]-
θούσῃ ἐτῶν κδʹ ἐπ[ελθούσῃ εἰς]
ἄνθος Ἐφεσίᾳ τῇ ἰ[δίᾳ συμ]-
βίῳ ἐκ παρθενείας κ[αὶ τῇ πα]-5
θούσῃ θυγατρὶ ἐπ[— — — — —]
vacat
Epitaph of the wife of Artemidoros. White marble stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini, south of — 3rd c. AD — AD 10 (1926) Parart., 52, 10
Ἀρτεμίδωρος [τῇ]
ἰδίᾳ συνβίῳ μνεί-
ας χάριν.
Epitaph. White marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini — Roman period
{²Stela fracta, titulus deest.}²
Epitaph. White marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini, southwest of — Roman period — DeltOthrys 7 (1908-1911) 50
ΚΛΙΠ[— —]ΙΙ[— —]Υ[— —]ΛΟ[— —]ΟΥΣ[— —]ΕΑ[— —]ΤΗΣΑ[— —]ΚΕΙΜΕΝΟΣ[— —]ΙΟ[— —] ΑΠΙΙΥΛΘ[— —]Η[— — —]
ΙΜ[—]ΙΚΛΕΑΝΚΑΕ[— —]ΚΑΤΟΥΑΙΟΝΚΑΙ[— —]ΥΑΕΚΛ[— —]Υ[— —]ΚΕΙΝΟΥΚΑΙΑΝΙΤ[— —] ΛΜΡΛΕΑΙΟΥΝΟΥ[— — —].
Epitaph of Eutychia. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Polyneri — Roman period — CIL 3.587 — IG IX,2 233
D(iis) M(anibus).
P(ublius) Ael(ius) ∙ Mae(cia tribu)
#⁷IIS∙STNT#⁵⁶S
[Eu]tychia[e]5
[c]oniugi
karissim[ae].
Manufacturer’s (?) stamp on a roof tile.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion (Ktouri) — Hellenistic period — BCH 56 (1932) 130
Διονυσο[— —] {²⁷Διονυσο[δώρου] (Béquignon)}²⁷.
Stamp of Eukratidas. Roof tile.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion (Ktouri) — Hellenistic period — BCH 56 (1932) 131, 1
Εὐκρα-
τίδου.
Stamp of Eukratidas. Roof tile.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion (Ktouri) — Hellenistic period — BCH 56 (1932) 131, 2
Εὐκρα-
[τ]ί̣δου.
Stamp of Eukratidas. Roof tile.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion (Ktouri) — Hellenistic period — BCH 56 (1932) 131, 3
Εὐκρα-
τίδου.
Stamp of Eukratidas. Roof tile.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion (Ktouri) — Hellenistic period — BCH 56 (1932) 131, 4
Εὐ[κρα]-
τί[δου].
Decree concerning the award of citizenship and the distribution of land.Block of black stone (sideropetra).
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Rizi, east of — late 3rd c. BC — IG IX,2 234 — SEG 40.486See also: SEG 42:1861,1[1]; SEG 42:1861,1[2]
ἀ[γαθᾶ τύχα]· ἁ πόλις Φαρσαλίουν τοῖς καὶ οὗς ἐξ ἀρχᾶς συμπολιτευομένοις καὶ συμπο-
λ[εμεισάντε]σσι πάνσα προθυμία ἔδουκε τὰν πολιτείαν καττάπερ Φαρσαλίοις τοῖς
ἐ[ξ ἀρχᾶς πολ]ιτευομένοις· ἔδουκαεμ μὰ ἐμ Μακουνίαις τὰς ἐχομένας τοῦ Λουέρχου <χού>-
ρα[ς ψιλᾶς πέλ]εθρα ἑξείκοντα ἑκάστου τοῦ εἰβάτα ἔχειν πατρουέαν τὸμ πάντα χρόνον·5
τ[αγευόντου]ν Εὐμειλίδα Νικασιαίου, Λύκου Δρουπακείου, Οἰολύκου Μνασιππείου, Λύκου
Φερεκρατείου, Ἀντιόχου Δυνατείου. vacatcol I.7
Ὄροβις Κολύσσταιος
Φιλοκράτεις Φιλούνειος
Χαρικλεῖ[ς] Φιλοχάρειος10
Κλέουν Ἡρακλείδαιος
Φαλαρίουν Σαρδούνειος
Κολύσστας Ὀροβίειος
Ἀσστόμαχος Ὀροβίειος
Παρμενί<σ>κος Ἀγαθούνειος15
Μυλλίνας Βιρούνειος
Βίρουν Μυλλίναιος
Γάλιος Πολυκλείτειος
Ὀνάσιμος Νικηράτειος
Παρμενίσκος Σαρδούνειος20
Καλλίσστρατος Εὐδόξειος
Εὔδοξος Καλλισστράτειος
Φίλαγρος Φειδούνειος
Φάλακρος Οὐφελίμειος
Φάλακρος Ἱπποκράτειος25
Πείσσας Ἀργούνειος
Ἀσσκλαπιάδας Δαμούνειος
Ἀγάστας Αἰσσχίναιος
Εὐφρόνιος Μαντίκλειος
Πιτθῖνος Ἀντιόχειος30
Ὀνύμαρχος Χάββειος
Εὐκρατίδας Χάββειος
Φιλόνικος Γενναίειος
Σπύραγος Γενναίειος
[Ἄ]σκετος Σαβυρούνειος35
Νικόμαχος Ἀναξάνδρειος
Ἀγάσσας Μινδύειος
Καλλικλέας Μινδύειος
Φιλίνιχος Παρμενιούνειος
Ἄσσας Δενδίλειος40
Δενδίλος Ἀσσαῖος
Παύσουν Παυσανίαιος
Παυσανίας Παυσούνειος
Νικίας Φιλοξένειος
Ξενόφαντος Νικίαιος45
Φιλόξενος Νικίαιος
Σπεύδουν Ἀλαθονίκειος
Ἱπποκλέας Σπευδούνειος
Φιλούτας Σπευδούνειος
Ἀ[λ]εξίμαχος Ἀλεξιούνειος50
[Σουσ]ίχαρμος Ἀλεξιούνειος
Μ[ιλ]τίας Σιμμίαιος
Σιμμίας Μιλτίαιος
Ἀσικράτεις Ὑβριλάειος
[— — — — — —]σθένειος55
[— — — — — —]ιγένειος
[— — — — — — —]άτειοςcol II.57
Ἐπικρατῖνος Ἱσμηνίαιος
Λυσίμαχος Λυσούνειος
Ἀντιγένεις Φιλοξένειος60
Κριτόλαος Ἀντιγένειος
Ἔχιππος Ξενοκλέαιος
Δίφιλος Πύρρειος
Πυθοκράτεις Ἐπιξένειος
Θέστουρ Νικάνδρειος65
Λύκος Ἁβρούνειος
Μένουν Ἀντόχειος
Τιμόξενος Ξενοτίμειος
Θίβρουν Ὑβρίσσταιος
Βίρουν Χορριούνειος70
Αὐτόνοος Μύλλειος
Δεινίας Δαμοφίλειος
Ἡρακλείδας Γασστρούνειος
Σιμίουν Γασστρούνειος
Σατυρίουν Νικούνειος75
Βατθείας Βασανίειος
Δάμουν Εὐφρονίειος
Καλλικλέας Αἰσσχίναιος
Ὑβρίσστας Δικαίειος
Ἱέρουν Στρατούνειος80
Καρίουν Ἱπποκράτειος
Ἱπποκράτεις Καριούνειος
Σίμουν Ἀριστούνειος
Ξενοκράτεις Ἀριστούνειος
Φερένικος Κεφαλούνειος85
Μάχιος Κεφαλούνειος
Σουκράτεις Λυσανίαιος
Γενναῖος Ἀσάνδρειος
Δαμοπείθεις Ἀλεξίειος
Ἀστύλος Στροφάκειος90
Εὔδοξος Ἀσούνειος
Λέουν Καλλιφάνειος
Γέραιος Καλλιφάνειος
Ἀριστόφιλος Ἀριστούνειος
Δρούπυλος Πιτθίδαιος95
Μέννεις Ἱσστιαίειος
Ὑβρίστας Εὐβοίειος
Μνασίδαμος Ἐχέμμαιος
Γενναῖος Θεορδότειος
Φίλιππος Ἀντιφάνειος100
Ἀντιφάνεις Φιλίππειος
Φειδίας Αὐτοβούλειος
Θεόφιλος Ἐπικρατίδαιος
Βρέχας Ὑβρίσταιος
Πολίτας Εὐξενίδαιος105
Εὐξενίδας Πολίταιος
Σατυρίουν Ὑβρίσταιοςcol III.107
Ὄνασος Θεοδούρειος
Θεόδουρος Ὀνάσειος
Ἀνδρόμαχος Φαλαί̣[κει]ος110
Διότιμος Φαλαίκειος
Πέτρουν Παμβούταιος
Ἀντιγένεις Ἀντιγένειος
Ἄρχιππος Λεοντοκράτειος
Ἀγάθαρχος Νικούνειος115
Κιθαίρουν Εὐφρανόρειος
Ἀνδροκλεῖς Ἀνδρέαιος
Εὐπόλεμος Δεινομένειος
Βάκχιος Δεινομένειος
Αὐτόνοος Ἀγαθούνειος120
Ἀγάθουν Αὐτονόειος
Δρομίσσκος Ἀγαπύρρειος
Σῖμος Ἀντιγένειος
Ἀμοίβας Καλλισστράτειος
Δεινίας Ταυρούνειος125
Μικκύλος Λυσιπόνειος
Ἡρακλείδας Μικκύλειος
Λυσίπονος Μικκύλε[ιο]ς
Σῖμος Ἀγαθοκλέαιος
Ἄσανδρος Πυρρίαιος130
Παρμενίσκος Ἁρμοδίειος
Μνασίμαχος Ἀσστονόειος
Καλλικλέας Ἀσστονόειος
Φοξῖνος Ἀσστονόειος
Κλεοφάνεις Δεματρίειος135
Ἀσστομείδεις Κλεοθοίνειος
Βούθοινος Παιδίναιος
Παρμενίουν Παιδίναιος
Φρυνίσσκος Εὐαγόρειος
Βούδουν Καλλισστράτειος140
Ἀμεύσσας Πιθούνειος
Μαρσύας Ἀμύνταιος
Δεινίας Μαρσύαιος
Πολυκράτεις Μαρσύαιος
Εὔδαμος Κλεοθοίνειος145
Ἀντίγονος Μελανθίειος
Στρατόνικος Ἀργούνειος
Χρείσουν Στρατονίκειος
Μελάνιππος Περραίειος
Ἀγέμαχος Περραίειος150
Παύσουν Περραίειος
Πέρρας Χανυλάειος
Ἀντιμένεις Ἀγελάειος
Νέουν Μελαντόρειος
Αἰσσχύλος Μνασούνειος155
Φιλόξενος Μνασούνειος
Εἱρουίδας Μνασούνειοςcol IV.157
Λύκος Χανύειος
Νικάσσας Μικκύλειος
Ἀμύντας Αὐτονόειος160
Λυκίας
Εὐφρόνιος
Μικίνας
Κεφάλουν
Εὐφρόνιος165
Εἱρουίδας
Γίγουν
Ἀγάθουν
Κεφάλουν
Σῖμος170
Πείθουν
Δαμάγει[τ]ος
Γλαῦκος
Πυθόρμας
Ἀγροίτας175
Σῖμος
Κλεογένεις Σίμειος
Κλεῖτος
Σουσίας
Νόστιμος180
Δέξανδρος
Αὐτόλυκος
Ἀρκέσουν
Ἡρακλείδας
Proxeny decree. Fragment of a white marble pedimental stelewith akroteria.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 3rd c. BC — SEG 37.498
ἀγαθῆι τύχηι· Παυσιμάχω[ι]
Νουμηνίου Ἁλικαρνασσεῖ
Φαρσάλιοι ἔδωκαμ προξενί-
αμ, πολιτείαμ, [— — — —]5
[— — — — — — — — — —]
Dedication of a stoa by Leonides, son of Proteas, of Halikarnassos.Rectangular block of gray marble.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 300-250 BC — AE (1934/1935) 145, 1 — BCH 59 (1935) 514, VIII
Λεωνίδης Πρωτέου Ἁλικαρνασσεὺς τὴν στοὰν καὶ τὰ οἰκήματα τὰ ἐν τῆι στοᾶι πάντα ἀνέθηκεν
τῆι πόλει. ἡ δὲ πόλις καὶ οἱ ταγοὶ ἀεὶ οἱ γινόμενοι καὶ οἱ ταμίαι ἐκ τῶν προσόδων τῆς στοᾶς
καὶ τῶν οἰκημάτων πάντων παρέξουσι διὰ βίου τοῖς νεανίσκοις τοῖς ἐν τῶι γυμνασίωι ἀλειφομένοις
ἔλαιον ἱκανὸν δίδοντες κατ’ ἐνιαυτὸν τοῖς γυμνασιάρχοις καὶ προσδιδότωσαν5
τοῖς γυμνασιάρχοις εἰς ἀγῶνα γυμνικὸν καὶ λαμπάδα μνᾶς δύο. ὁ δὲ ἀγὼν προσαγορευέσθω
Λεωνίδεια καὶ ὁ κῆρυξ ἀνακηρυσσέτω τὸν νικῶντα· {²rasura}² τὸν δὲ ἀγῶνα οἱ γυμνασίαρχοι ποιείτωσαν
Διψίου τῆι τετράδι ἱσταμένου· τὸ δὲ περισσὸν ἀργύριον λαμβανέτω ἡ πόλις, ἐπισκευαζέτω δὲ
τὴν στοὰν κατ’ ἐνιαυτὸν ὧν ἂν προσδέηται.
Proxeny decree. Fragmentary rectangular stele of local gray marble.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 300-250 BC — SEG 36.549
[— — — — — — — — — — — —]1
[— — — — —]ΟΛΙ#⁷[— — — —]
[ἔγκτη]σιγ γῆς καὶ οἰ[κίας]
[καὶ] ἀμπέλωγ καὶ ἐπιν[ο]-
μίαν, ὥσπερ καὶ τοῖς ἄλ-5
λοις Φαρσαλίοις, καὶ ἀ-
σφάλειαγ καὶ ἀσυλίαγ καὶ
πολέμου καὶ εἰρήνης καὶ
αὐτῶι καὶ ἐκγόνοις καὶ φυ-
λῆς ἧς ἂμ βούληται εἶναι·10
ταγευόντων Μαρικᾶνος Νι-
κασίππου, Δινία Μιλτίου,
Μένωνος Ἱέρωνος, Ἀθηνάδου
Σπινθάρου, Πολίτα Ἱπποδά-
μαντος. vacat
Dedication of a stoa and a granary. Fragmentary stone monument.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — date? — IG IX,2 243
[— — — — — —]ος
[— — — —]χου Κραννώ-
[νιος πρ]οστάτης τῆς
[πόλεω]ς τὴν στον5
[καὶ τὸ σι]τοβολεῖον
[τοῖς θ]εοῖς κα[ὶ τ]ῆ̣ι πό-
[λει — — — — — — — —]
Dedication of a statue of Homer by the city of Pharsalos.Gray-blue marble statue base.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 4th c. BC — IG IX,2 246
[Ὅ]μηρον Φαρσαλίων ἡ [πόλις].
Dedication of a statue of Agias. Two fragments of a white marble base.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 337-332 BC or shortly after — IG IX,2 249
[— — — — — — — — — — — — — — — — — —]
[— —]Κ[— — — — — — — — — — — — — — —]
[— — —]ΓΕΣ[— — — — —]ΟΥΣΙΣΟ[— — — — —]
[πατρί]δα Φάρσ[αλον] καὶ πατέ̣[ρ’ Ἀκνόνιον].5
[πρῶ]τος Ὀλύμπ[ια πα]γκράτιο[ν, Φαρσάλιε, νικᾶις],
[Ἀγ]ία Ἀκνονίο[υ, γῆς ἀ]πὸ Θεσσ[αλίας],
[πε]ντάκις ἐν Νε[μέαι], τόσα Π[ύθια, πεντάκις Ἰσθμοῖ]
[κα]ὶ σῶν οὐδείς [πω στῆσ]ε τρ[όπαια χερῶν].
Λύσιππ[ος Σικυώνιος ἐποίησεν].
Dedicatory epigram for Olympian Zeus. White marble pedimental stelewith akroteria.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — early 4th c. BC — SEG 27.222
βωμὸς Ζηνὸς ὅδ’ ἐστ-
ὶν Ὀλυμπίο ὧι Πολ[ύ]-
χαρμος
τήνδε Ἀγάθωνος πα-5
ῖς στῆσε θεῶμ βασι-
λεῖ.
Dedication to Zeus Soter. Fragmentary stone monument.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — late 3rd c. BC — IG IX,2 238
[— — —]ειος [ἀνέθηκεν]
[Διὶ Σ]ωτῆρι Ι[— — —]
[— — ἐξ Α]ἰτωλίας
[— — —] τοῖς φυγάσιν.
Dedication to Zeus Soter. Marble block.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 250-200 BC — IG IX,2 237
[Φαρσάλι(?)]οι ἀνέθεικαιν
[εὐξάμ]ενοι Διὶ Σουτεῖρι
[ταγ]ευόντουν
[— —]νιαος Βλιχανείου5
[— —]μαχου Σκολλείου
[— —]κλέαος Ἀστονοείου
[— —]ου Μεννείου
[— —ά]ρχου Φιλονικείου.
Dedication to Zeus Soter? White marble plaque.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 250-200 BC — IG IX,2 247
[— — — — — — — — — — — — —]1
[— — — — — — — — — —]ινείο<υ>
[— — — — — — — — —]ογενείου
[— —]Ι[— —]Ι Ἐμπεδιουνείου
[— —]ιχαίου Ἁγειτορείου5
[— —]νίππου Παναιρείου.
Dedication to Zeus Thaulios, inscribed on a rock above the sourceof the Apidanos river, a tributary of the Enipeus.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 4th c. BC? — PAAH (1907) 151
Δὶ Θαυλίωι
ἀνχιστῶν οἱ περὶ Παρ-
μένισκον.
Dedication to Zeus Thaulios. Altar of black stone.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Xylades — 4th c. BC — LAAA 3 (1910) 154, 5 — SEG 40.484
Διὸς Θαυλίου.
Dedication to Apollo, Artemis and Leto. White marble pedimental stelewith relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos? — ca. 350-300 BC — IG IX,2 593
Γοργον[ίσ]κα ἀνέθηκε.
Dedication to Apollo. Fragment of a white marble votive plaquewith relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Vasili — ca. 350-300 BC
{²Titulus deest.}²
Dedication to Artemis. Stone plaque.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 3rd c. BC? — IG IX,2 239
[Ἁ]γεισαρέτα
[—]σεφερβεα Ἀρτ-
Dedication to Aphrodite Peitho. Stone plaque.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 450-430 BC? — IG IX,2 236
Δάϝον τἀφρ[ο]-
δίται {²⁶Ἀφροδίται}²⁶ τᾶ Πειθο.
άμιδι.
Dedication to Hestia and the hero Symmachos. White marble plaquewith relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 400-350 BC — IG IX,2 242
[Ἑσ]τία ⋮ Σύμμαχος [ἥρως ․․․11-13․․․․ Θ]ρασυδάειος ⋮ ἀνέθηκ[ε].
Dedication to Hermes Bruchaleios Erionos. Stele of blue-black stone.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — mid. 5th c. BC
Πολυαρτία
το Βρυχαλείο
Ἐριονο.
Dedication to Asklepios. White marble stele or statue base.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 2nd c. BC? — IG IX,2 240
Χόριλλος ∶ Μενεκρά-
τειος ἀνέθηκε
Ἀσκληπιῶι.
Dedication to Asklepios? White marble stele or statue base.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 2nd c. BC — IG IX,2 245
Λεωνίδας Κεφαλι[ώ]-
νειος ἀνέθηκε
Dedication to the Nymphs. Coarsely worked stone to the leftof the entry to a grotto.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Alogopati — ca. 500-450 BC — SEG 1.247 — SEG 2.357
Παντάλκες
ἀνέθεκε
θεαῖς τόδ’ ἔργον.
τὰν δὲ δάφν[αν]5
ἄερ ἅπαξ Ε
ΦΑΝΠ.
Dedication to the Nymphs and others. Rock-cut inscription to the rightof the entry to a grotto.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Alogopati — 4th c. BC — SEG 1.248
θεός.
χαίρετε τοὶ πα[ριόντες, ἅπ]α[ς] θῆλύς τε καὶ ἄρσην,
ἄνδρες τε ἠδὲ γυναῖκες ὁμῶς παῖδές τε κόραι τε·
χῶρον δ’ εἰς ἱερὸν Νύμφαις καὶ Πανὶ καὶ Ἑρμῆι,5
Ἀπόλλονι ἄνακτι, Ἡρακλεῖ καὶ ἑταίραις,
Χίρωνος τ’ ἄντρον καὶ Ἀσκλαπιοῦ ἠδ’ Ὑγιείας·
τούτων ἐστὶ τ[ά]δ’, ὦνα Πάν, ἱαρώτατ’ ἐν αὐτῶι
ἔμφυτα καὶ πίνακες καὶ ἀγάλματα δῶρά τε πολλ[ά]·
ἄνδρα δ’ ἐποιήσα<ν>τ’ {α} ἀγαθὸν Παντάλκεα Νύμφαι10
τῶνδ’ ἐπιβαινέμεναι χώρων καὶ ἐπίσσκοπον εἶναι,
ὅσπερ ταῦτ’ ἐφύτευσε καὶ [ἐ]ξεπονήσατο χερσσίν,
ἀντίδοσαν δ’ αὐτῶι βίον ἄφθονον ἤματα πάντα·
Ἡρακλέης μὲν ἔδοκ’ ἰσχὺν ἀρετήν τε κράτος τε,
ὧιπερ τούσδε λίθους τύπτων ἐπόησ’ ἀναβαίνε[ιν],15
Ἀπόλλων δὲ δίδωσι καὶ υἱὸς τοῦ[δ]ε καὶ Ἑρμῆς
αἰῶν’ εἰς τὸν ἅπαντα ὑγίειαν καὶ βίον ἐσθλόν,
Πὰν δὲ γέλωτα καὶ εὐφροσύνην ὕβριν τε δικαίαν,
Χίρων δ’ αὐτῶι δῶκε σοφόν τ’ ἔ̣μεν[αι] καὶ ἀοιδόν.
ἀλλὰ τύχαις ἀγαθαῖς ἀναβαίνετ[ε], θύετε Πανί̣,20
εὔχεσθε, εὐφραίνεσθε· κακῶν δ․․․․σις ἁπάν[των]
ἐνθάδ’ ἔνεστ’, ἀγαθῶν δὲ [λάχος(?)] πολέμοιό [τε λῆξις(?)].
Dedication to the Aguiatai. Large stele of dark limestone.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 350-300 BC — SEG 23.408
Τροχίλος ἀνέθηκεν
ἄρχων τοῖς Ἀγυιάταις
εὐξάμενος Πυθιάδα
αἴκε νικάσε. vacat
Dedication to the Aguiatai. White marble pillar, slightly pyramidal in shape.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 400-350 BC — IG IX,2 241
τοὶ Ἀγυιᾶται ἀνέ[θη]-
καν ἀρχόντων Σοσ[άν]-
δρο, Ἀσάνδρο.
Dedication. White marble plaque.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 450 BC — IG IX,2 235
[— —]κις
[ὀν]έθεκε.
Dedication, inscribed stoichedon. Base of black local stone.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — stoich. — early 4th c. BC — RPh 35 (1911) 301, 50 — Polemon 1 (1929) 221, 426a
[— — — — ὀνέθ]εικαεν το[— — — — — — — —]
[— — — — —]ακαδι κεύοντες ⋮ Στρο[— — —] {²⁷Στρω[— —]}²⁷
[— — — Πολ]ύαλκος Μινδύειος ⋮ Ἱππί[ας]
[— —ιος, Θ]εόρδοτος Φιλίππειος ⋮ Ἀρχελ[— —]5
[— — — — —]όρειος ⋮ Ἄρτιξ Ἀρτικίδαιος
[— — — — —]Λειος vacat
Dedication. Black marble statue base.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — late 4th c. BC — PAAH (1910) 180
{²vestigia litterarum}²
[Ἐ]μπεδιώνειος.
Dedication. White marble base.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 4th c. BC — IG IX,2 244
[Ὀ]ρσίας Ἁγεισίαιος
Μεθύστας Μεθύσταιο[ς]
Φορμίων Νικαίδαιος
ὀνέθεικαεν.
Dedication inscribed stoichedon. White marble pedimental stelewith akroteria.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — stoich. — late 4th c. BC
[․․]Σ[․]Σ Δρου-
[ταλ]ίδαιος
[ὀνέ]θεικεν.
Dedication, epitaph, or decree. Stone monument.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Sitochoron — date? — IG IX,2 403
[— — —]α Ἀγά̣θα· Ἀγαθ[— — —]
[Ἀπο]λλονίδαιος.
Epitaph of Agapa. Ossuary cover of poros stone, made in the shapeof a gable roof.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — early 5th c. BC — SEG 19.422
Ἀγάπα.
Epitaph. Fragmentary white marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — mid. 5th c. BC
{²Stela fracta, titulus deest.}²
Epitaph. Fragmentary white marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — mid. 5th c. BC
{²Stela fracta, titulus deest.}²
Epitaph of Myllides. Block of black limestone.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Dendraki — ca. 430 BC — IG IX,2 250A.1
Σίμον ὁ Μυλίδεος {²⁶Μυλλίδεος}²⁶ ἐπέστασε̣
ματέρι ℎεᾷ Μυλλίδι vac. ΣΣB.1
ΗΕΟΜ
Δ Α
Epitaph. White marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — late 5th c. BC
{²Stela fracta, titulus deest.}²
Epitaph of Aphthonetos, son of Manichos. Ogival stele of localblack stone (sideropetra).
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Ano Dasolophos — late 5th c. BC — IG IX,2 405
Ἀφθονέτω
Μανιχέω.
Epitaph of Theozotos of Thebes. White marble stele with anthemion.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — mid. 4th c. BC — AD 26 B (1971) 304 — SEG 32.610
Θεόζοτος
Θειβῆος.
Epitaph of Oitaos and Eupolemos, sons of Orsias. White marble stelewith anthemion.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos? [Larissa] — late 4th/early 3rd c. BC
Οἴταος
Εὐπόλεμος
Ὀ̣ρσιαῖοι
Funerary epigram. Fragmentary stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos? [Larissa] — late 4th/early 3rd c. BC — SEG 28.525
[κ]ῆ̣δος ἀεί[μν]ηστον πάσηι πόλει ἐνθάδε[— — —]
Ἀδμήτου θυγάτηρ κεῖται, ἀποφθιμένη·
τῶν δέ, μεθ’ ὧν τά̣φ̣ον ἔσχεν, ἀνεψιά, οἷσι
[—]ΕΣ[— — — — — — — — — — —]Ο[— —]
Funerary epigram for Thibron, son of Promachos. Fragmentary whitemarble stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — late 4th/early 3rd c. BC — IG IX,2 251 — cf. SEG 28.506; 28.525
[— — — — Π]ρομάχοιο Θίβρων ὃς κοινὸ[ν — — —]
[— — — — —] τάφον δακρυόεντα δόμο[ν]
[— — — — — —]Ν θνητὸν δέμας ἀθάνατον [— —]
[— — — — — — — — —]ατος εστίν {²vestigia litterarum}²
Funerary epigram. Base of black stone (sideropetra).
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 300-250 BC — IG IX,2 252
εἴσιδε τὸν Νε․․․ς καὶ Ἀμωμήτοιο Φ[— — —]
παῖδα· τὸν εὐεργής, ὦ ξένε, τύ[μβος ἔχει]
ὧι τόδε ἀείμναστον μάτηρ μνα[μεῖον ἔθηκε],
πόλλ’ ἀδινοῖς δάκρυσιν θρῆνον ὀ[δυραμένα].
Funerary epigram for Timandra, daughter of Alkinoa and Menekorros.Ogival stele of black stone.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 300-250 BC — BPhW 31 (1911) 62
Ἀλκινόας κούραν λεῦσσε, ξένε, καὶ Μενεκόρρου
Τιμάνδραν, ἥβας τὰν στέρισ’ αἶσα λυγρά·
τᾶς ἀρετὰν αὔξοντες ἀείμναστον συνόμαιμοι
οὐκ ἀκλεῶς φθιμέναν τῶιδε τάφωι κτέρισαν.
Epitaph of Menippos, son of Panairos. White marble stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 3rd c. BC — BCH 76 (1952) 225 — SEG 43.302
Μένιππος
Παναίρου.
Epitaph of Alexandros. Fragmentary gray-blue limestone stelewith anthemion.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Sitochoron — late 3rd/early 2nd c. BC — IG IX,2 404
Ἀλέξανδρος
{²vestigia litterarum}²
Epitaph of Dionysios, son of Dionysios, of Sidon. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Revmatia — late 3rd/early 2nd c. BC — IG IX,2 402a
Διονύσιος
Διονυσίου
Σιδώνιος.
Epitaph of the priest Diadoumenos. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Revmatia — date? — IG IX,2 402b
[Δια]δούμενος ἱερεύς.
Epitaph of Kallistratos, son of Hegesaretos. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Ano Dasolophos — 3rd/2nd c. BC — IG IX,2 407
Καλλίστρατος
[Ἡγ]ησαρέτου.
Epitaph of Xenophon or his brother. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Sitochoron — date? — DeltOthrys 7 (1908-1911) 41
ἔστησα τῶι ἀδελφῶι
Ξενοφῶν {²⁷Ξενοφῶν[τι]}²⁷.
Epitaph of [-]oun and Helkebia. Fragmentary stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — Hellenistic period — IG IX,2 248A.1
[— —]ουν.B.1
Ἑλκεβία.
Epitaph of Alexandros. Stele with anthemion.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Ambelia — Hellenistic period — IG IX,2 253
Ἀλεξάν-
δρου.
Epitaph of Mikkalos and Autokrates of Akyphas. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Dendraki — ca. 200-150 BC — IG IX,2 400 — cf. SEG 40.487
Μίκκαλος
Αὐτοκράτης
[Ἀ]κυφάνιοι.
Epitaph of Phrikon, son of Kallistratos, of Pleuron. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Dendraki — ca. 200-150 BC — IG IX,2 401
Φρίκων
Καλλιστράτου
Πλευρώνιος.
Epitaph of Nikaia, daughter of Deinostratos. White marble stelewith ogival finial.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos? — mid. 2nd-early 1st c. BC — AD 43 B (1988) 282 — SEG 43.303
Νικαία [Δ]εινοστρά-
του ἡρώ[ι]σσα χαῖρε.
Epitaph of [-]kleides, son of Nikolaos. White marble pedimentalstele with akroteria and relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Vasili — 2nd c. AD — SEG 27.223
[— — —]κλείδης Νεικολάου
[ἥρω]ς χρηστὲ χαῖρε.
Funerary epigram. Fragmentary white marble stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 150-250 AD — AD 43 B (1988) 283 — SEG 43.301See also: SEG 43:301
[— — — — — — — — — — — — — — —]1
πέδοις Νείλο<υ> χ[ώ]ροις τ’ ἔφυες·
κουρῆς δ’ αὔτε φίλασ’ ἐσθ<¹⁶λ>¹⁶ὸν
νόον οὕνεκα πάσας νείκης
ἐνγαμέτας σώφροσιν ἀνφὶ τρόποις.
Epitaph of Aurelia Phila. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — early 3rd c. AD — IG IX,2 254
Αὐρ(ήλια) Φίλα παρανγέλλι παν-
τὶ ᾡδήποτε μετὰ τὸ αὐτὴν
τεθῆνε ἰς τὴν ληνὸν
μηδὲ ἀνῦξε ἕτερον5
τῷ ἐῶνι· εἰ δὲ μή, ο
[— — — — — — —]
Epitaph of Hedo, daughter of Paramonos and Lyka. White marblepedimental stele with akroteria and relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — late 2nd/early 3rd c. AD
Παράμονος κὲ Λύκα Ἡδὼν
τὴν ἑαυτῶν θυγατέραν
[μνή]μης χάριν· ἥρως χρηστὲ χερ[ε]
[— — —] χώρις τοῦ [— — — — — —]
Funerary epigram for Nikeitas, son of Eutychos. White marblepedimental stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Ambelia — late 2nd c. AD — Polemon 2 (1934-1938) 64, 11 — GVI 1071
Νεικάτας Εὐτύχου
ἐτῶν δέκα καὶ ἕξ·
Νεικάνδρα μ’ ἔτεκεν,
πατὴρ δέ μου Εὔτυχός5
ἐστιν· τοῦτ’ ὤν, Ἀίδα, θνῄ-
σκω· τί σπεύδων, ἀλόγι-
στε Χάρων, νήπιον ἥρ-
πασες οὕτω;
ἥρως χαίρειν.
Epitaph. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Hag. Nikolaos — 3rd c. AD — IG IX,2 947
[— — —]ωρος
[— — —] τῇ συν-
[βίῳ μνή]μ<η>ς χάρι[ν].
Epitaph of Nikopolis, daughter of Alexandros? Marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Ano Dasolophos — 3rd c. AD — IG IX,2 408
Νικοπολεὶς πηὲς κο-
ριδίου ἀνδρὸς τερυτάτου
Ἀλεξάνδρου μῆνα<ς> ιαʹ, ἔ-
τη δεκάπεντε.
Epitaph of Zosimos. Marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Ano Dasolophos — 3rd c. AD or later — IG IX,2 408
{²vestigia}² Ζώσιμον.
Graffiti on a rock on the acropolis of Pharsalos.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — date? — AE (1915) 77, 10
[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —]1
[— — —]ΠΕΛ v(?) προφᾶντις καὶ ΛΡ v(?) ΦΙΙΙΙ[— — —]
[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —]
Milestone inscribed during the reign of Hadrian.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Zoodochos Piyi — 125 AD
Imp(erator) Caesar
divi Traiani
Parthici f(ilius) di-
vi Nervae ne-5
pos Traianus
Hadrianus Au-
gustus pontif(ex)
max(imus) trib(unicia) potest(ate)
VIIII co(n)s(ul) III10
a civitate m(ilia) p(assuum)
VIII
ηʹ.
Milestone or graffiti? Whitish marble block.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Sitochoron — Roman period — AD 10 (1926) Parart., 53, 11
D(?)
AES S
A AES
Bronze plaque.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 5th c. BC — SEG 29.550
υ ε
γν θ(?) {²⁷εν θ(?)}²⁷
ο(?)μα
Orphic” gold tablet.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Mt. Sourla, area of — 350-330 BC — SEG 23.410See also: SEG 46:656
εὑρήσεις Ἀίδαο δόμοις ἐνδέξια κρήνην, πὰρ δ’ αὐτῆι
λευκὴν ἑστηκυῖαν κυπάρισσον· ταύτης τῆς κρήνης
μηδὲ σχεδόθεν πελάσηισθα. πρόσσω δ’ εὑρήσεις τὸ Μνη-
μοσύνης ἀπὸ λίμνης ψυχρὸν ὕδωρ προ<ρρέον>, φύλακες5
δ’ ἐπύρπερθεν ἔασιν· οἵδε σ’ εἰρήσονται ὅ τι χρέος
εἰσαφικάνεις. τοῖσδε σὺ εὖ μάλα πᾶσαν ἀληθείην
καταλέξαι. εἰπεῖν· Γῆς παῖς εἰμι καὶ Οὐρανοῦ ἀστ(ερόεντος)·
Ἀστέριος ὄνομα· δίψηι δ’ εἰμ’ αὖος ἀλλὰ δότε μοι
πιεν ἀπὸ τῆς κρήνης.
Sacred law? Unpublished inscription found by A. S. Arvanitopoulosand mentioned by G. Karo, now lost.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — archaic
{²Titulus deest.}²
Fragment of a stone base with a metrical inscription.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — date?
{²Titulus deest.}²
Stone column.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — date?
{²Titulus deest.}²
Dedication by Methistas, son of Pithon, to Apollo. Square baseof bluish stone.
Thessalia (Achaia Phthiotis) — Eretria: Kotza Lakka — early 5th c. BC? — IG IX,2 199
Μεθίστας Πιθούνειος Ἄπλουνι. 120
Συνεχίζεται .................................................................
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion?: Hypereia — 1st c. AD — IG IX,2 256b
στρατηγοῦντος Φ<λα>βίου Πολυκρίτου τὸ ∙ βʹ ∙ μηνὸς Θεμιστίου <λο>ι<π>ῶν δύο, τ[αμιεύ]-
οντος τῆς πόλεος Τειμασιθέου τοῦ Τειμασιθέου, ταγευόντων τῶν περὶ Ἱπποκράτην [— — — — — — Ἀρ]-
κεσίλαο<ς> ΙΥΙΙΙΙΟΙΙων [Πρ]είμου καὶ Ἀνθεστί[δου] ἀπελεύθερος ἔδωκεν τὰ γε[ινόμενα τῇ πόλει δηνάρια κβʹ (ἥμισυ)]
{²complures versus qui legi nequeunt}²4
[— — — — — — — καὶ Ε]ὐφραντίδης οἱ ἀπελευθερωθέν[τες ὑπὸ — — — — — — — — — — — —]5
[— — — — — — — — — ἔ]δωκαν τὰ γινόμενα τῇ [πόλει ἕκαστοι δηνάρια κβʹ (ἥμισυ). — — — —]
[— — — — — — — — — —]ΟΥ στρα(τηγοῦντος) Κ<λ>(αυδίου) Ἀριστοφύλ[ου, μηνὸς — — — —]
[— — — — — — — — — — —]ΤΑΤΤΡ Φιλοκ[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —]
{²complures versus qui legi nequeunt}²8
[— —]ΥϹΟ ἀπηλευθερωμένη ὑπὸ Ι[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —]
[ἔ]δωκε τῇ πόλι δ(ηνάρια) κβʹ <(ἥμισυ)> ταμιεύοντος <Σ>ωπάτρου [․]Τ[․]ΟΥϹ[— — — — — —]10
[— — — —]Ι[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —]
στρατηγοῦντος <Φ>(λαβίου) Σωσιπάτρου [—]ΑΦ[— — — — — — — — — — — — — — — — — —]
ϹΘΛΤΕΗ[— —]Ο[—]ΟΑΒ[— —]ΝΟΝΟ[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —]
Ο[․] Ζ<ώ>σιμος Ε[— — — —]ΛΙΟΝ[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — τὰ]
<γ>ινόμενα τ[ῇ πόλι — —]ΘΟ[— —] δ(ηνάρια) κβʹ [(ἥμισυ) — — — — — — — — — — — — — —].
Dedication of a statue of Hagias. White marble plaque.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion?: Hypereia — late Hellenistic period — IG IX,2 256a
Λυσίπονος Λυσιπόνου Ἁγίαν ΤΟ[— — — —]
κατὰ τὸ τῆς πόλεως ψήφισμα [— —(?)— —]
Epitaph. White marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Ktouri, west of — late 4th c. BC
{²Stela fracta, titulus deest.}²
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini? — 3rd c. BC — SEG 28.516
[— — — — — — — — — — — — — —]1
[— — — — — — —]ΕΝΟΡΕ[— — — —]
[— — —μ]έδων δ’ ἐτέκνωσ[ε — — —]
[— — — —]εν δὲ πόσις Σώφρ[— — —]
[— — — κ]λείζουσιν δ’ αὐτὴ̣[ν — —]5
[— — — —]λιν στεφανοῖ δὲ [— — —]
[— — — —] εἰκόνι τῆιδε λε[— — —]
vacat
Epitaph of Leite and others. Gray marble block.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Homolion? — early 1st c. AD
Πρειμιγένης Λείτῃ τῇ [ἰ]δείᾳ γ[υ]-
ναικὶ καὶ ἁτῷ καὶ Πατρω[κλ]έα καὶ
Τύραννος τῇ ἰδείᾳ μ[η]τρί· ἥρως
χρηστὴ χαῖρε.
Funerary epigram for Epiktetos. Stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini, south of — 2nd c. AD — SEG 32.611 — cf. SEG 37.478
τὴν πολυδάκρυτον
στήλλην #⁵⁶ ἴδε #⁵⁶ καὶ τὸν
ἐπ’ αὐτῇ παῖδαν Ἐπίκτητον
μητρὶ λιπόντα γόους #⁵⁶ ὀ-5
κτωκαιδεκαέτης γὰρ #⁵⁶
ἐν ἄνδρασι βραχύ τι λάμ-
ψας, τὸ πλεῖον ἐν φθιμέ#⁵⁶-
νοις κεῖμαι ὑποχθόνιος·
εὔνους γὰρ γεγονὼς τοὐ-10
μῷ πατρὶ τῷ Χαροπσίνῳ
κατὰ πόδας θανάτου #⁵⁶
μοῖραν ἐπειργασάμην·
ἔστησεν τόδε σῆμα ὑπὲρ
μνήμης φιλοτέκνου μη-15
τὴρ Ἀλεξάνδρα θλῖψιν
ἐχοῦσα τέκνου.
H επιτύμβια στήλη με τον κωδικό GHW 3619, φυλάσσεται στην αρχαιολογική συλλογή των Φαρσάλων ( αρ. ευρετηρίου 60). Ανακαλύφθηκε το 1975, μαζί με μία άλλη, στη Κρήνη των Φαρσάλων, στα νότια του οικισμού, κοντά σε ένα άγνωστο εως τότε αρχαίο οικισμό, πάνω σε ένα λόφο όπου έχει βρεθεί πολλή κεραμεική ελληνιστικής και της Ρωμαικής εποχής. Η στήλη είναι σπασμένη σε δύο κομμάτια, τα οποία ξανακολλούν και στολίζεται με ένα ανάγλυφο. Σ΄αυτό εικονίζεται ένας έφιππος κυνηγός ντυμένος με κοντό μανδύα, πηγαίνοντας προσ τα δεξιά.
Funerary epigram for Lykos. White marble stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini — 2nd c. AD — SEG 28.514
οὔνομά μ[οι]
Λύκος ἦν· [κεῖ]-
μαι δὲ θαν[ὼν]
ἐπὶ Ῥώμης5
ἕπτα κὲ πέντ’ ἔτε[σιν]
Epitaph of Eros, son of Lucius Vibius Eros and Fortunata. White marblehalf-column with tabula ansata.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Polyneri — 2nd c. AD — AE (1930) 105, 1
Λ(ούκιος) ∙ Ὀείβιος Ἔρ-
ως καὶ Φορ-
τουνάτα Εὐ-
τυχίδος Ἔρ-5
ωτα τὸν ὑόν.
{²vestigia litterarum}²
Funerary epigram for Lykos. White marble stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini — 2nd c. AD — SEG 28.514
οὔνομά μ[οι]
Λύκος ἦν· [κεῖ]-
μαι δὲ θαν[ὼν]
ἐπὶ Ῥώμης5
ἕπτα κὲ πέντ’ ἔτε[σιν]
{²vestigia litterarum}²
Epitaph of Eros, son of Lucius Vibius Eros and Fortunata. White marblehalf-column with tabula ansata.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Polyneri — 2nd c. AD — AE (1930) 105, 1
Λ(ούκιος) ∙ Ὀείβιος Ἔρ-
ως καὶ Φορ-
τουνάτα Εὐ-
τυχίδος Ἔρ-5
ωτα τὸν ὑόν.
Epitaph of Amerimnos. Ogival stele of black stone.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini, south of — ca. 150-200 AD — DeltOthrys 7 (1908-1911) 58, 4
Λύκα Ἀμέρι-
μνον τὸν ἑαυ-
τῆς ἄνδρεα {²⁶ἄνδρα}²⁶
μνεία[ς χάριν]5
ἥρως [χρηστὲ]
[χαῖρε].
Epitaph of Habroxena. Ogival stele of local yellow stone.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini — 2nd c. AD — SEG 28.515
#⁹⁰⁰1
Ἁβροξ-
ένα.
Epitaph of Dionysia, daughter of Dounda. Ogival stele of local yellow stone.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini — 3rd c. AD — SEG 28.515
Δουνδα Δι-
ονυσίᾳ θυγα-
τρὶ μνίας χάριν
ἕνδεκα οὖσαν5
ἐτῶν οἰκτρὰ κι-
Epitaph of Ephesia. Fragmentary white marble stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini, south of — 3rd c. AD — SEG 32.612
[— — — — — — — — — — τῇ πα]-
θούσῃ ἐτῶν κδʹ ἐπ[ελθούσῃ εἰς]
ἄνθος Ἐφεσίᾳ τῇ ἰ[δίᾳ συμ]-
βίῳ ἐκ παρθενείας κ[αὶ τῇ πα]-5
θούσῃ θυγατρὶ ἐπ[— — — — —]
vacat
Epitaph of the wife of Artemidoros. White marble stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini, south of — 3rd c. AD — AD 10 (1926) Parart., 52, 10
Ἀρτεμίδωρος [τῇ]
ἰδίᾳ συνβίῳ μνεί-
ας χάριν.
Epitaph. White marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini — Roman period
{²Stela fracta, titulus deest.}²
Epitaph. White marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Krini, southwest of — Roman period — DeltOthrys 7 (1908-1911) 50
ΚΛΙΠ[— —]ΙΙ[— —]Υ[— —]ΛΟ[— —]ΟΥΣ[— —]ΕΑ[— —]ΤΗΣΑ[— —]ΚΕΙΜΕΝΟΣ[— —]ΙΟ[— —] ΑΠΙΙΥΛΘ[— —]Η[— — —]
ΙΜ[—]ΙΚΛΕΑΝΚΑΕ[— —]ΚΑΤΟΥΑΙΟΝΚΑΙ[— —]ΥΑΕΚΛ[— —]Υ[— —]ΚΕΙΝΟΥΚΑΙΑΝΙΤ[— —] ΛΜΡΛΕΑΙΟΥΝΟΥ[— — —].
Epitaph of Eutychia. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion: Polyneri — Roman period — CIL 3.587 — IG IX,2 233
D(iis) M(anibus).
P(ublius) Ael(ius) ∙ Mae(cia tribu)
#⁷IIS∙STNT#⁵⁶S
[Eu]tychia[e]5
[c]oniugi
karissim[ae].
Manufacturer’s (?) stamp on a roof tile.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion (Ktouri) — Hellenistic period — BCH 56 (1932) 130
Διονυσο[— —] {²⁷Διονυσο[δώρου] (Béquignon)}²⁷.
Stamp of Eukratidas. Roof tile.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion (Ktouri) — Hellenistic period — BCH 56 (1932) 131, 1
Εὐκρα-
τίδου.
Stamp of Eukratidas. Roof tile.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion (Ktouri) — Hellenistic period — BCH 56 (1932) 131, 2
Εὐκρα-
[τ]ί̣δου.
Stamp of Eukratidas. Roof tile.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion (Ktouri) — Hellenistic period — BCH 56 (1932) 131, 3
Εὐκρα-
τίδου.
Stamp of Eukratidas. Roof tile.
Thessalia (Thessaliotis) — Euhydrion (Ktouri) — Hellenistic period — BCH 56 (1932) 131, 4
Εὐ[κρα]-
τί[δου].
Decree concerning the award of citizenship and the distribution of land.Block of black stone (sideropetra).
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Rizi, east of — late 3rd c. BC — IG IX,2 234 — SEG 40.486See also: SEG 42:1861,1[1]; SEG 42:1861,1[2]
ἀ[γαθᾶ τύχα]· ἁ πόλις Φαρσαλίουν τοῖς καὶ οὗς ἐξ ἀρχᾶς συμπολιτευομένοις καὶ συμπο-
λ[εμεισάντε]σσι πάνσα προθυμία ἔδουκε τὰν πολιτείαν καττάπερ Φαρσαλίοις τοῖς
ἐ[ξ ἀρχᾶς πολ]ιτευομένοις· ἔδουκαεμ μὰ ἐμ Μακουνίαις τὰς ἐχομένας τοῦ Λουέρχου <χού>-
ρα[ς ψιλᾶς πέλ]εθρα ἑξείκοντα ἑκάστου τοῦ εἰβάτα ἔχειν πατρουέαν τὸμ πάντα χρόνον·5
τ[αγευόντου]ν Εὐμειλίδα Νικασιαίου, Λύκου Δρουπακείου, Οἰολύκου Μνασιππείου, Λύκου
Φερεκρατείου, Ἀντιόχου Δυνατείου. vacatcol I.7
Ὄροβις Κολύσσταιος
Φιλοκράτεις Φιλούνειος
Χαρικλεῖ[ς] Φιλοχάρειος10
Κλέουν Ἡρακλείδαιος
Φαλαρίουν Σαρδούνειος
Κολύσστας Ὀροβίειος
Ἀσστόμαχος Ὀροβίειος
Παρμενί<σ>κος Ἀγαθούνειος15
Μυλλίνας Βιρούνειος
Βίρουν Μυλλίναιος
Γάλιος Πολυκλείτειος
Ὀνάσιμος Νικηράτειος
Παρμενίσκος Σαρδούνειος20
Καλλίσστρατος Εὐδόξειος
Εὔδοξος Καλλισστράτειος
Φίλαγρος Φειδούνειος
Φάλακρος Οὐφελίμειος
Φάλακρος Ἱπποκράτειος25
Πείσσας Ἀργούνειος
Ἀσσκλαπιάδας Δαμούνειος
Ἀγάστας Αἰσσχίναιος
Εὐφρόνιος Μαντίκλειος
Πιτθῖνος Ἀντιόχειος30
Ὀνύμαρχος Χάββειος
Εὐκρατίδας Χάββειος
Φιλόνικος Γενναίειος
Σπύραγος Γενναίειος
[Ἄ]σκετος Σαβυρούνειος35
Νικόμαχος Ἀναξάνδρειος
Ἀγάσσας Μινδύειος
Καλλικλέας Μινδύειος
Φιλίνιχος Παρμενιούνειος
Ἄσσας Δενδίλειος40
Δενδίλος Ἀσσαῖος
Παύσουν Παυσανίαιος
Παυσανίας Παυσούνειος
Νικίας Φιλοξένειος
Ξενόφαντος Νικίαιος45
Φιλόξενος Νικίαιος
Σπεύδουν Ἀλαθονίκειος
Ἱπποκλέας Σπευδούνειος
Φιλούτας Σπευδούνειος
Ἀ[λ]εξίμαχος Ἀλεξιούνειος50
[Σουσ]ίχαρμος Ἀλεξιούνειος
Μ[ιλ]τίας Σιμμίαιος
Σιμμίας Μιλτίαιος
Ἀσικράτεις Ὑβριλάειος
[— — — — — —]σθένειος55
[— — — — — —]ιγένειος
[— — — — — — —]άτειοςcol II.57
Ἐπικρατῖνος Ἱσμηνίαιος
Λυσίμαχος Λυσούνειος
Ἀντιγένεις Φιλοξένειος60
Κριτόλαος Ἀντιγένειος
Ἔχιππος Ξενοκλέαιος
Δίφιλος Πύρρειος
Πυθοκράτεις Ἐπιξένειος
Θέστουρ Νικάνδρειος65
Λύκος Ἁβρούνειος
Μένουν Ἀντόχειος
Τιμόξενος Ξενοτίμειος
Θίβρουν Ὑβρίσσταιος
Βίρουν Χορριούνειος70
Αὐτόνοος Μύλλειος
Δεινίας Δαμοφίλειος
Ἡρακλείδας Γασστρούνειος
Σιμίουν Γασστρούνειος
Σατυρίουν Νικούνειος75
Βατθείας Βασανίειος
Δάμουν Εὐφρονίειος
Καλλικλέας Αἰσσχίναιος
Ὑβρίσστας Δικαίειος
Ἱέρουν Στρατούνειος80
Καρίουν Ἱπποκράτειος
Ἱπποκράτεις Καριούνειος
Σίμουν Ἀριστούνειος
Ξενοκράτεις Ἀριστούνειος
Φερένικος Κεφαλούνειος85
Μάχιος Κεφαλούνειος
Σουκράτεις Λυσανίαιος
Γενναῖος Ἀσάνδρειος
Δαμοπείθεις Ἀλεξίειος
Ἀστύλος Στροφάκειος90
Εὔδοξος Ἀσούνειος
Λέουν Καλλιφάνειος
Γέραιος Καλλιφάνειος
Ἀριστόφιλος Ἀριστούνειος
Δρούπυλος Πιτθίδαιος95
Μέννεις Ἱσστιαίειος
Ὑβρίστας Εὐβοίειος
Μνασίδαμος Ἐχέμμαιος
Γενναῖος Θεορδότειος
Φίλιππος Ἀντιφάνειος100
Ἀντιφάνεις Φιλίππειος
Φειδίας Αὐτοβούλειος
Θεόφιλος Ἐπικρατίδαιος
Βρέχας Ὑβρίσταιος
Πολίτας Εὐξενίδαιος105
Εὐξενίδας Πολίταιος
Σατυρίουν Ὑβρίσταιοςcol III.107
Ὄνασος Θεοδούρειος
Θεόδουρος Ὀνάσειος
Ἀνδρόμαχος Φαλαί̣[κει]ος110
Διότιμος Φαλαίκειος
Πέτρουν Παμβούταιος
Ἀντιγένεις Ἀντιγένειος
Ἄρχιππος Λεοντοκράτειος
Ἀγάθαρχος Νικούνειος115
Κιθαίρουν Εὐφρανόρειος
Ἀνδροκλεῖς Ἀνδρέαιος
Εὐπόλεμος Δεινομένειος
Βάκχιος Δεινομένειος
Αὐτόνοος Ἀγαθούνειος120
Ἀγάθουν Αὐτονόειος
Δρομίσσκος Ἀγαπύρρειος
Σῖμος Ἀντιγένειος
Ἀμοίβας Καλλισστράτειος
Δεινίας Ταυρούνειος125
Μικκύλος Λυσιπόνειος
Ἡρακλείδας Μικκύλειος
Λυσίπονος Μικκύλε[ιο]ς
Σῖμος Ἀγαθοκλέαιος
Ἄσανδρος Πυρρίαιος130
Παρμενίσκος Ἁρμοδίειος
Μνασίμαχος Ἀσστονόειος
Καλλικλέας Ἀσστονόειος
Φοξῖνος Ἀσστονόειος
Κλεοφάνεις Δεματρίειος135
Ἀσστομείδεις Κλεοθοίνειος
Βούθοινος Παιδίναιος
Παρμενίουν Παιδίναιος
Φρυνίσσκος Εὐαγόρειος
Βούδουν Καλλισστράτειος140
Ἀμεύσσας Πιθούνειος
Μαρσύας Ἀμύνταιος
Δεινίας Μαρσύαιος
Πολυκράτεις Μαρσύαιος
Εὔδαμος Κλεοθοίνειος145
Ἀντίγονος Μελανθίειος
Στρατόνικος Ἀργούνειος
Χρείσουν Στρατονίκειος
Μελάνιππος Περραίειος
Ἀγέμαχος Περραίειος150
Παύσουν Περραίειος
Πέρρας Χανυλάειος
Ἀντιμένεις Ἀγελάειος
Νέουν Μελαντόρειος
Αἰσσχύλος Μνασούνειος155
Φιλόξενος Μνασούνειος
Εἱρουίδας Μνασούνειοςcol IV.157
Λύκος Χανύειος
Νικάσσας Μικκύλειος
Ἀμύντας Αὐτονόειος160
Λυκίας
Εὐφρόνιος
Μικίνας
Κεφάλουν
Εὐφρόνιος165
Εἱρουίδας
Γίγουν
Ἀγάθουν
Κεφάλουν
Σῖμος170
Πείθουν
Δαμάγει[τ]ος
Γλαῦκος
Πυθόρμας
Ἀγροίτας175
Σῖμος
Κλεογένεις Σίμειος
Κλεῖτος
Σουσίας
Νόστιμος180
Δέξανδρος
Αὐτόλυκος
Ἀρκέσουν
Ἡρακλείδας
Proxeny decree. Fragment of a white marble pedimental stelewith akroteria.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 3rd c. BC — SEG 37.498
ἀγαθῆι τύχηι· Παυσιμάχω[ι]
Νουμηνίου Ἁλικαρνασσεῖ
Φαρσάλιοι ἔδωκαμ προξενί-
αμ, πολιτείαμ, [— — — —]5
[— — — — — — — — — —]
Dedication of a stoa by Leonides, son of Proteas, of Halikarnassos.Rectangular block of gray marble.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 300-250 BC — AE (1934/1935) 145, 1 — BCH 59 (1935) 514, VIII
Λεωνίδης Πρωτέου Ἁλικαρνασσεὺς τὴν στοὰν καὶ τὰ οἰκήματα τὰ ἐν τῆι στοᾶι πάντα ἀνέθηκεν
τῆι πόλει. ἡ δὲ πόλις καὶ οἱ ταγοὶ ἀεὶ οἱ γινόμενοι καὶ οἱ ταμίαι ἐκ τῶν προσόδων τῆς στοᾶς
καὶ τῶν οἰκημάτων πάντων παρέξουσι διὰ βίου τοῖς νεανίσκοις τοῖς ἐν τῶι γυμνασίωι ἀλειφομένοις
ἔλαιον ἱκανὸν δίδοντες κατ’ ἐνιαυτὸν τοῖς γυμνασιάρχοις καὶ προσδιδότωσαν5
τοῖς γυμνασιάρχοις εἰς ἀγῶνα γυμνικὸν καὶ λαμπάδα μνᾶς δύο. ὁ δὲ ἀγὼν προσαγορευέσθω
Λεωνίδεια καὶ ὁ κῆρυξ ἀνακηρυσσέτω τὸν νικῶντα· {²rasura}² τὸν δὲ ἀγῶνα οἱ γυμνασίαρχοι ποιείτωσαν
Διψίου τῆι τετράδι ἱσταμένου· τὸ δὲ περισσὸν ἀργύριον λαμβανέτω ἡ πόλις, ἐπισκευαζέτω δὲ
τὴν στοὰν κατ’ ἐνιαυτὸν ὧν ἂν προσδέηται.
Proxeny decree. Fragmentary rectangular stele of local gray marble.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 300-250 BC — SEG 36.549
[— — — — — — — — — — — —]1
[— — — — —]ΟΛΙ#⁷[— — — —]
[ἔγκτη]σιγ γῆς καὶ οἰ[κίας]
[καὶ] ἀμπέλωγ καὶ ἐπιν[ο]-
μίαν, ὥσπερ καὶ τοῖς ἄλ-5
λοις Φαρσαλίοις, καὶ ἀ-
σφάλειαγ καὶ ἀσυλίαγ καὶ
πολέμου καὶ εἰρήνης καὶ
αὐτῶι καὶ ἐκγόνοις καὶ φυ-
λῆς ἧς ἂμ βούληται εἶναι·10
ταγευόντων Μαρικᾶνος Νι-
κασίππου, Δινία Μιλτίου,
Μένωνος Ἱέρωνος, Ἀθηνάδου
Σπινθάρου, Πολίτα Ἱπποδά-
μαντος. vacat
Dedication of a stoa and a granary. Fragmentary stone monument.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — date? — IG IX,2 243
[— — — — — —]ος
[— — — —]χου Κραννώ-
[νιος πρ]οστάτης τῆς
[πόλεω]ς τὴν στον5
[καὶ τὸ σι]τοβολεῖον
[τοῖς θ]εοῖς κα[ὶ τ]ῆ̣ι πό-
[λει — — — — — — — —]
Dedication of a statue of Homer by the city of Pharsalos.Gray-blue marble statue base.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 4th c. BC — IG IX,2 246
[Ὅ]μηρον Φαρσαλίων ἡ [πόλις].
Dedication of a statue of Agias. Two fragments of a white marble base.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 337-332 BC or shortly after — IG IX,2 249
[— — — — — — — — — — — — — — — — — —]
[— —]Κ[— — — — — — — — — — — — — — —]
[— — —]ΓΕΣ[— — — — —]ΟΥΣΙΣΟ[— — — — —]
[πατρί]δα Φάρσ[αλον] καὶ πατέ̣[ρ’ Ἀκνόνιον].5
[πρῶ]τος Ὀλύμπ[ια πα]γκράτιο[ν, Φαρσάλιε, νικᾶις],
[Ἀγ]ία Ἀκνονίο[υ, γῆς ἀ]πὸ Θεσσ[αλίας],
[πε]ντάκις ἐν Νε[μέαι], τόσα Π[ύθια, πεντάκις Ἰσθμοῖ]
[κα]ὶ σῶν οὐδείς [πω στῆσ]ε τρ[όπαια χερῶν].
Λύσιππ[ος Σικυώνιος ἐποίησεν].
Dedicatory epigram for Olympian Zeus. White marble pedimental stelewith akroteria.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — early 4th c. BC — SEG 27.222
βωμὸς Ζηνὸς ὅδ’ ἐστ-
ὶν Ὀλυμπίο ὧι Πολ[ύ]-
χαρμος
τήνδε Ἀγάθωνος πα-5
ῖς στῆσε θεῶμ βασι-
λεῖ.
Dedication to Zeus Soter. Fragmentary stone monument.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — late 3rd c. BC — IG IX,2 238
[— — —]ειος [ἀνέθηκεν]
[Διὶ Σ]ωτῆρι Ι[— — —]
[— — ἐξ Α]ἰτωλίας
[— — —] τοῖς φυγάσιν.
Dedication to Zeus Soter. Marble block.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 250-200 BC — IG IX,2 237
[Φαρσάλι(?)]οι ἀνέθεικαιν
[εὐξάμ]ενοι Διὶ Σουτεῖρι
[ταγ]ευόντουν
[— —]νιαος Βλιχανείου5
[— —]μαχου Σκολλείου
[— —]κλέαος Ἀστονοείου
[— —]ου Μεννείου
[— —ά]ρχου Φιλονικείου.
Dedication to Zeus Soter? White marble plaque.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 250-200 BC — IG IX,2 247
[— — — — — — — — — — — — —]1
[— — — — — — — — — —]ινείο<υ>
[— — — — — — — — —]ογενείου
[— —]Ι[— —]Ι Ἐμπεδιουνείου
[— —]ιχαίου Ἁγειτορείου5
[— —]νίππου Παναιρείου.
Dedication to Zeus Thaulios, inscribed on a rock above the sourceof the Apidanos river, a tributary of the Enipeus.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 4th c. BC? — PAAH (1907) 151
Δὶ Θαυλίωι
ἀνχιστῶν οἱ περὶ Παρ-
μένισκον.
Dedication to Zeus Thaulios. Altar of black stone.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Xylades — 4th c. BC — LAAA 3 (1910) 154, 5 — SEG 40.484
Διὸς Θαυλίου.
Dedication to Apollo, Artemis and Leto. White marble pedimental stelewith relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos? — ca. 350-300 BC — IG IX,2 593
Γοργον[ίσ]κα ἀνέθηκε.
Dedication to Apollo. Fragment of a white marble votive plaquewith relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Vasili — ca. 350-300 BC
{²Titulus deest.}²
Dedication to Artemis. Stone plaque.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 3rd c. BC? — IG IX,2 239
[Ἁ]γεισαρέτα
[—]σεφερβεα Ἀρτ-
Dedication to Aphrodite Peitho. Stone plaque.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 450-430 BC? — IG IX,2 236
Δάϝον τἀφρ[ο]-
δίται {²⁶Ἀφροδίται}²⁶ τᾶ Πειθο.
άμιδι.
Dedication to Hestia and the hero Symmachos. White marble plaquewith relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 400-350 BC — IG IX,2 242
[Ἑσ]τία ⋮ Σύμμαχος [ἥρως ․․․11-13․․․․ Θ]ρασυδάειος ⋮ ἀνέθηκ[ε].
Dedication to Hermes Bruchaleios Erionos. Stele of blue-black stone.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — mid. 5th c. BC
Πολυαρτία
το Βρυχαλείο
Ἐριονο.
Dedication to Asklepios. White marble stele or statue base.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 2nd c. BC? — IG IX,2 240
Χόριλλος ∶ Μενεκρά-
τειος ἀνέθηκε
Ἀσκληπιῶι.
Dedication to Asklepios? White marble stele or statue base.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 2nd c. BC — IG IX,2 245
Λεωνίδας Κεφαλι[ώ]-
νειος ἀνέθηκε
Dedication to the Nymphs. Coarsely worked stone to the leftof the entry to a grotto.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Alogopati — ca. 500-450 BC — SEG 1.247 — SEG 2.357
Παντάλκες
ἀνέθεκε
θεαῖς τόδ’ ἔργον.
τὰν δὲ δάφν[αν]5
ἄερ ἅπαξ Ε
ΦΑΝΠ.
Dedication to the Nymphs and others. Rock-cut inscription to the rightof the entry to a grotto.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Alogopati — 4th c. BC — SEG 1.248
θεός.
χαίρετε τοὶ πα[ριόντες, ἅπ]α[ς] θῆλύς τε καὶ ἄρσην,
ἄνδρες τε ἠδὲ γυναῖκες ὁμῶς παῖδές τε κόραι τε·
χῶρον δ’ εἰς ἱερὸν Νύμφαις καὶ Πανὶ καὶ Ἑρμῆι,5
Ἀπόλλονι ἄνακτι, Ἡρακλεῖ καὶ ἑταίραις,
Χίρωνος τ’ ἄντρον καὶ Ἀσκλαπιοῦ ἠδ’ Ὑγιείας·
τούτων ἐστὶ τ[ά]δ’, ὦνα Πάν, ἱαρώτατ’ ἐν αὐτῶι
ἔμφυτα καὶ πίνακες καὶ ἀγάλματα δῶρά τε πολλ[ά]·
ἄνδρα δ’ ἐποιήσα<ν>τ’ {α} ἀγαθὸν Παντάλκεα Νύμφαι10
τῶνδ’ ἐπιβαινέμεναι χώρων καὶ ἐπίσσκοπον εἶναι,
ὅσπερ ταῦτ’ ἐφύτευσε καὶ [ἐ]ξεπονήσατο χερσσίν,
ἀντίδοσαν δ’ αὐτῶι βίον ἄφθονον ἤματα πάντα·
Ἡρακλέης μὲν ἔδοκ’ ἰσχὺν ἀρετήν τε κράτος τε,
ὧιπερ τούσδε λίθους τύπτων ἐπόησ’ ἀναβαίνε[ιν],15
Ἀπόλλων δὲ δίδωσι καὶ υἱὸς τοῦ[δ]ε καὶ Ἑρμῆς
αἰῶν’ εἰς τὸν ἅπαντα ὑγίειαν καὶ βίον ἐσθλόν,
Πὰν δὲ γέλωτα καὶ εὐφροσύνην ὕβριν τε δικαίαν,
Χίρων δ’ αὐτῶι δῶκε σοφόν τ’ ἔ̣μεν[αι] καὶ ἀοιδόν.
ἀλλὰ τύχαις ἀγαθαῖς ἀναβαίνετ[ε], θύετε Πανί̣,20
εὔχεσθε, εὐφραίνεσθε· κακῶν δ․․․․σις ἁπάν[των]
ἐνθάδ’ ἔνεστ’, ἀγαθῶν δὲ [λάχος(?)] πολέμοιό [τε λῆξις(?)].
Dedication to the Aguiatai. Large stele of dark limestone.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 350-300 BC — SEG 23.408
Τροχίλος ἀνέθηκεν
ἄρχων τοῖς Ἀγυιάταις
εὐξάμενος Πυθιάδα
αἴκε νικάσε. vacat
Dedication to the Aguiatai. White marble pillar, slightly pyramidal in shape.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 400-350 BC — IG IX,2 241
τοὶ Ἀγυιᾶται ἀνέ[θη]-
καν ἀρχόντων Σοσ[άν]-
δρο, Ἀσάνδρο.
Dedication. White marble plaque.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 450 BC — IG IX,2 235
[— —]κις
[ὀν]έθεκε.
Dedication, inscribed stoichedon. Base of black local stone.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — stoich. — early 4th c. BC — RPh 35 (1911) 301, 50 — Polemon 1 (1929) 221, 426a
[— — — — ὀνέθ]εικαεν το[— — — — — — — —]
[— — — — —]ακαδι κεύοντες ⋮ Στρο[— — —] {²⁷Στρω[— —]}²⁷
[— — — Πολ]ύαλκος Μινδύειος ⋮ Ἱππί[ας]
[— —ιος, Θ]εόρδοτος Φιλίππειος ⋮ Ἀρχελ[— —]5
[— — — — —]όρειος ⋮ Ἄρτιξ Ἀρτικίδαιος
[— — — — —]Λειος vacat
Dedication. Black marble statue base.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — late 4th c. BC — PAAH (1910) 180
{²vestigia litterarum}²
[Ἐ]μπεδιώνειος.
Dedication. White marble base.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 4th c. BC — IG IX,2 244
[Ὀ]ρσίας Ἁγεισίαιος
Μεθύστας Μεθύσταιο[ς]
Φορμίων Νικαίδαιος
ὀνέθεικαεν.
Dedication inscribed stoichedon. White marble pedimental stelewith akroteria.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — stoich. — late 4th c. BC
[․․]Σ[․]Σ Δρου-
[ταλ]ίδαιος
[ὀνέ]θεικεν.
Dedication, epitaph, or decree. Stone monument.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Sitochoron — date? — IG IX,2 403
[— — —]α Ἀγά̣θα· Ἀγαθ[— — —]
[Ἀπο]λλονίδαιος.
Epitaph of Agapa. Ossuary cover of poros stone, made in the shapeof a gable roof.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — early 5th c. BC — SEG 19.422
Ἀγάπα.
Epitaph. Fragmentary white marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — mid. 5th c. BC
{²Stela fracta, titulus deest.}²
Epitaph. Fragmentary white marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — mid. 5th c. BC
{²Stela fracta, titulus deest.}²
Epitaph of Myllides. Block of black limestone.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Dendraki — ca. 430 BC — IG IX,2 250A.1
Σίμον ὁ Μυλίδεος {²⁶Μυλλίδεος}²⁶ ἐπέστασε̣
ματέρι ℎεᾷ Μυλλίδι vac. ΣΣB.1
ΗΕΟΜ
Δ Α
Epitaph. White marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — late 5th c. BC
{²Stela fracta, titulus deest.}²
Epitaph of Aphthonetos, son of Manichos. Ogival stele of localblack stone (sideropetra).
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Ano Dasolophos — late 5th c. BC — IG IX,2 405
Ἀφθονέτω
Μανιχέω.
Epitaph of Theozotos of Thebes. White marble stele with anthemion.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — mid. 4th c. BC — AD 26 B (1971) 304 — SEG 32.610
Θεόζοτος
Θειβῆος.
Epitaph of Oitaos and Eupolemos, sons of Orsias. White marble stelewith anthemion.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos? [Larissa] — late 4th/early 3rd c. BC
Οἴταος
Εὐπόλεμος
Ὀ̣ρσιαῖοι
Funerary epigram. Fragmentary stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos? [Larissa] — late 4th/early 3rd c. BC — SEG 28.525
[κ]ῆ̣δος ἀεί[μν]ηστον πάσηι πόλει ἐνθάδε[— — —]
Ἀδμήτου θυγάτηρ κεῖται, ἀποφθιμένη·
τῶν δέ, μεθ’ ὧν τά̣φ̣ον ἔσχεν, ἀνεψιά, οἷσι
[—]ΕΣ[— — — — — — — — — — —]Ο[— —]
Funerary epigram for Thibron, son of Promachos. Fragmentary whitemarble stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — late 4th/early 3rd c. BC — IG IX,2 251 — cf. SEG 28.506; 28.525
[— — — — Π]ρομάχοιο Θίβρων ὃς κοινὸ[ν — — —]
[— — — — —] τάφον δακρυόεντα δόμο[ν]
[— — — — — —]Ν θνητὸν δέμας ἀθάνατον [— —]
[— — — — — — — — —]ατος εστίν {²vestigia litterarum}²
Funerary epigram. Base of black stone (sideropetra).
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 300-250 BC — IG IX,2 252
εἴσιδε τὸν Νε․․․ς καὶ Ἀμωμήτοιο Φ[— — —]
παῖδα· τὸν εὐεργής, ὦ ξένε, τύ[μβος ἔχει]
ὧι τόδε ἀείμναστον μάτηρ μνα[μεῖον ἔθηκε],
πόλλ’ ἀδινοῖς δάκρυσιν θρῆνον ὀ[δυραμένα].
Funerary epigram for Timandra, daughter of Alkinoa and Menekorros.Ogival stele of black stone.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 300-250 BC — BPhW 31 (1911) 62
Ἀλκινόας κούραν λεῦσσε, ξένε, καὶ Μενεκόρρου
Τιμάνδραν, ἥβας τὰν στέρισ’ αἶσα λυγρά·
τᾶς ἀρετὰν αὔξοντες ἀείμναστον συνόμαιμοι
οὐκ ἀκλεῶς φθιμέναν τῶιδε τάφωι κτέρισαν.
Epitaph of Menippos, son of Panairos. White marble stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 3rd c. BC — BCH 76 (1952) 225 — SEG 43.302
Μένιππος
Παναίρου.
Epitaph of Alexandros. Fragmentary gray-blue limestone stelewith anthemion.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Sitochoron — late 3rd/early 2nd c. BC — IG IX,2 404
Ἀλέξανδρος
{²vestigia litterarum}²
Epitaph of Dionysios, son of Dionysios, of Sidon. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Revmatia — late 3rd/early 2nd c. BC — IG IX,2 402a
Διονύσιος
Διονυσίου
Σιδώνιος.
Epitaph of the priest Diadoumenos. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Revmatia — date? — IG IX,2 402b
[Δια]δούμενος ἱερεύς.
Epitaph of Kallistratos, son of Hegesaretos. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Ano Dasolophos — 3rd/2nd c. BC — IG IX,2 407
Καλλίστρατος
[Ἡγ]ησαρέτου.
Epitaph of Xenophon or his brother. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Sitochoron — date? — DeltOthrys 7 (1908-1911) 41
ἔστησα τῶι ἀδελφῶι
Ξενοφῶν {²⁷Ξενοφῶν[τι]}²⁷.
Epitaph of [-]oun and Helkebia. Fragmentary stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — Hellenistic period — IG IX,2 248A.1
[— —]ουν.B.1
Ἑλκεβία.
Epitaph of Alexandros. Stele with anthemion.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Ambelia — Hellenistic period — IG IX,2 253
Ἀλεξάν-
δρου.
Epitaph of Mikkalos and Autokrates of Akyphas. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Dendraki — ca. 200-150 BC — IG IX,2 400 — cf. SEG 40.487
Μίκκαλος
Αὐτοκράτης
[Ἀ]κυφάνιοι.
Epitaph of Phrikon, son of Kallistratos, of Pleuron. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Dendraki — ca. 200-150 BC — IG IX,2 401
Φρίκων
Καλλιστράτου
Πλευρώνιος.
Epitaph of Nikaia, daughter of Deinostratos. White marble stelewith ogival finial.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos? — mid. 2nd-early 1st c. BC — AD 43 B (1988) 282 — SEG 43.303
Νικαία [Δ]εινοστρά-
του ἡρώ[ι]σσα χαῖρε.
Epitaph of [-]kleides, son of Nikolaos. White marble pedimentalstele with akroteria and relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Vasili — 2nd c. AD — SEG 27.223
[— — —]κλείδης Νεικολάου
[ἥρω]ς χρηστὲ χαῖρε.
Funerary epigram. Fragmentary white marble stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — ca. 150-250 AD — AD 43 B (1988) 283 — SEG 43.301See also: SEG 43:301
[— — — — — — — — — — — — — — —]1
πέδοις Νείλο<υ> χ[ώ]ροις τ’ ἔφυες·
κουρῆς δ’ αὔτε φίλασ’ ἐσθ<¹⁶λ>¹⁶ὸν
νόον οὕνεκα πάσας νείκης
ἐνγαμέτας σώφροσιν ἀνφὶ τρόποις.
Epitaph of Aurelia Phila. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — early 3rd c. AD — IG IX,2 254
Αὐρ(ήλια) Φίλα παρανγέλλι παν-
τὶ ᾡδήποτε μετὰ τὸ αὐτὴν
τεθῆνε ἰς τὴν ληνὸν
μηδὲ ἀνῦξε ἕτερον5
τῷ ἐῶνι· εἰ δὲ μή, ο
[— — — — — — —]
Epitaph of Hedo, daughter of Paramonos and Lyka. White marblepedimental stele with akroteria and relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — late 2nd/early 3rd c. AD
Παράμονος κὲ Λύκα Ἡδὼν
τὴν ἑαυτῶν θυγατέραν
[μνή]μης χάριν· ἥρως χρηστὲ χερ[ε]
[— — —] χώρις τοῦ [— — — — — —]
Funerary epigram for Nikeitas, son of Eutychos. White marblepedimental stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Ambelia — late 2nd c. AD — Polemon 2 (1934-1938) 64, 11 — GVI 1071
Νεικάτας Εὐτύχου
ἐτῶν δέκα καὶ ἕξ·
Νεικάνδρα μ’ ἔτεκεν,
πατὴρ δέ μου Εὔτυχός5
ἐστιν· τοῦτ’ ὤν, Ἀίδα, θνῄ-
σκω· τί σπεύδων, ἀλόγι-
στε Χάρων, νήπιον ἥρ-
πασες οὕτω;
ἥρως χαίρειν.
Epitaph. Stele.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Hag. Nikolaos — 3rd c. AD — IG IX,2 947
[— — —]ωρος
[— — —] τῇ συν-
[βίῳ μνή]μ<η>ς χάρι[ν].
Epitaph of Nikopolis, daughter of Alexandros? Marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Ano Dasolophos — 3rd c. AD — IG IX,2 408
Νικοπολεὶς πηὲς κο-
ριδίου ἀνδρὸς τερυτάτου
Ἀλεξάνδρου μῆνα<ς> ιαʹ, ἔ-
τη δεκάπεντε.
Epitaph of Zosimos. Marble stele with relief.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Ano Dasolophos — 3rd c. AD or later — IG IX,2 408
{²vestigia}² Ζώσιμον.
Graffiti on a rock on the acropolis of Pharsalos.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — date? — AE (1915) 77, 10
[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —]1
[— — —]ΠΕΛ v(?) προφᾶντις καὶ ΛΡ v(?) ΦΙΙΙΙ[— — —]
[— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —]
Milestone inscribed during the reign of Hadrian.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Zoodochos Piyi — 125 AD
Imp(erator) Caesar
divi Traiani
Parthici f(ilius) di-
vi Nervae ne-5
pos Traianus
Hadrianus Au-
gustus pontif(ex)
max(imus) trib(unicia) potest(ate)
VIIII co(n)s(ul) III10
a civitate m(ilia) p(assuum)
VIII
ηʹ.
Milestone or graffiti? Whitish marble block.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Sitochoron — Roman period — AD 10 (1926) Parart., 53, 11
D(?)
AES S
A AES
Bronze plaque.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — 5th c. BC — SEG 29.550
υ ε
γν θ(?) {²⁷εν θ(?)}²⁷
ο(?)μα
Orphic” gold tablet.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos: Mt. Sourla, area of — 350-330 BC — SEG 23.410See also: SEG 46:656
εὑρήσεις Ἀίδαο δόμοις ἐνδέξια κρήνην, πὰρ δ’ αὐτῆι
λευκὴν ἑστηκυῖαν κυπάρισσον· ταύτης τῆς κρήνης
μηδὲ σχεδόθεν πελάσηισθα. πρόσσω δ’ εὑρήσεις τὸ Μνη-
μοσύνης ἀπὸ λίμνης ψυχρὸν ὕδωρ προ<ρρέον>, φύλακες5
δ’ ἐπύρπερθεν ἔασιν· οἵδε σ’ εἰρήσονται ὅ τι χρέος
εἰσαφικάνεις. τοῖσδε σὺ εὖ μάλα πᾶσαν ἀληθείην
καταλέξαι. εἰπεῖν· Γῆς παῖς εἰμι καὶ Οὐρανοῦ ἀστ(ερόεντος)·
Ἀστέριος ὄνομα· δίψηι δ’ εἰμ’ αὖος ἀλλὰ δότε μοι
πιεν ἀπὸ τῆς κρήνης.
Sacred law? Unpublished inscription found by A. S. Arvanitopoulosand mentioned by G. Karo, now lost.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — archaic
{²Titulus deest.}²
Fragment of a stone base with a metrical inscription.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — date?
{²Titulus deest.}²
Stone column.
Thessalia (Thessaliotis) — Pharsalos — date?
{²Titulus deest.}²
Dedication by Methistas, son of Pithon, to Apollo. Square baseof bluish stone.
Thessalia (Achaia Phthiotis) — Eretria: Kotza Lakka — early 5th c. BC? — IG IX,2 199
Μεθίστας Πιθούνειος Ἄπλουνι. 120
Συνεχίζεται .................................................................
Ευσέβειος ο Φιλορωμαίος
Τελικά ο χρόνος είναι αμείλικτος ακόμη και στους αυτοκράτορες
Ο Ευσέβιος νέος ...............................................
Description
200, Lot: 68. Estimate $100.
KINGS of CAPPADOCIA. Ariobarzanes III Eusebes Philoromaios. 52-42 BC. AR Drachm (16mm, 3.55 g, 12h). Dated RY 11 (42 BC). Diademed head right / Athena Nikephoros standing left; to left, star above crescent; monogram to right. Simonetta 3c. Good VF, lightly toned.
From the Norman Frank Collection. Ex Classical Numismatic Group 55 (13 September 2000), lot 645.Ariobarzanes was a grandson of Mithradates VI of Pontos and adopted the Pontic royal symbol of the star above crescent for his coins.
Cappodocian Kingdom AR Drachm 20mm 3.72g under Ariobarzanes I Philoromaios 95-63 BC. O: His older diademed hd r. R: Athena stg l. holding Nike & spear, BASILEWS/ARIOBARZANOU to r./l., PHILORWMAIOU and letters representing regnal year below, monogram in l. field. SG7302v(date) His name comes from his strong alliance with Rome. Nice, broad flan!***
Παρασκευή 7 Νοεμβρίου 2008
το βυζαντινό νόμισμα και η κυκλοφορία του
αρχαιολογικές ανασκαφές και τα ευρήματα τους τα τελευταία χρόνια έχουν προσφέρει πολλές ενδείξεις για την σημαντική εξάπλωση της κυκλοφορίας του βυζαντινού νομίσματος σε ολόκληρο τον αρχαίο κόσμο. Η ευρήτατη αυτή γεωγραφική εξάπλωση ίσως να υποδηλώνει την σημαντική πολιτική δύναμη που είχε αποκτήσει το βυζαντινό κράτος καθώς και την ανάπτυξη των διπλωματικών του σχέσεων με τις όμορες αυτοκρατορίες. Ως απόρροια της πολιτικής αυτής δύναμης ήταν η σημασία και το κύρος που αποδώθηκε στο χρυσό βυζαντινό νομίσμα τον σόλιδο και των άλλων υποδιαιρέσεων του. Αλλά σημαντική ήταν και η προσπάθεια μίμησης και κοπής νομισμάτων άλλοτε με περισσότερη και άλλοτε με λιγότερη επιτυχία. Γότθοι της Ιταλίας, Βησιγότθοι της Ιβηρικής Χερσονήσου, Λομβαρδοί, Γαλάτες, πρίγκιπες Μεροβιγκιανοί αλλά και αργότερα Βαράγγοι και άλλοι μισθοφόροι του βυζαντινού στρατού μιμήθηκαν κατά περίπτωσιν το χρυσό, ασημένιο ή χάλκινο βυζαντινό νόμισμα και σταδιακά ανέπτυξαν τη δική τους νομισματοκοπία. Παράλληλα, ο καθαρόαιμος βυζαντινός σόλιδος γνώρισε εξαιρετικά μεγάλη ζήτηση στις περιοχές αυτές. Eίναι χαρακτηριστικό ότι στις διεθνείς συναλλαγές κάθε χρυσό νόμισμα θα σηματοδοτείται και θ’ αποδοθεί από τη ρίζα της λέξης «βυζαντινόν». Aπό τις σταυροφορίες μάλιστα και μετά, «besant» θ’ αποκαλείται κάθε χρυσό νόμισμα. Aκόμη και τ’ αραβικά (besant sarrasin). O όρος θα εδραιωθεί από τους Iταλούς εμπόρους και θα ενισχυθεί σε μια δεύτερη φάση από τη δική τους εμπορική και νομισματική φερεγγυότητα. Η κυκλοφορία του σόλιδου στον αραβικό κόσμο ήταν σχεδόν αποκλειστική ως τη νομισματική μεταρρύθμιση του χαλίφη Abd al Malik (685-705), μια μεταρρύθμιση που εμπνεύστηκε ιδιαίτερα από το βυζαντινό νομισματικό σύστημα και η οποία στα πρώτα βήματά της ακολούθησε την εικονογραφία των βυζαντινών νομισμάτων. Πολιτικοί και εμπορικοί ανταγωνισμοί, κυρίως όμως θρησκευτικές και ιδεολογικές αντιπαραθέσεις, γρήγορα οδήγησαν τον αραβικό κόσμο στην καθιέρωση της δικής του νομισματικής εικονογραφίας. Ωστόσο, ο σχετικά σημαντικός αριθμός των βυζαντινών νομισμάτων, κυρίως ασημένιων και χάλκινων με αραβικές επισημάνσεις, υποδηλώνει ότι το βυζαντινό νόμισμα αποτελούσε πολύτιμη επένδυση σε αυτή την περιοχή. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση των νομισματικών εκδόσεων ορισμένων τουρκομάνων ηγεμόνων, οι οποίοι ήταν εγκατεστημένοι σε περιοχές που σήμερα αντιστοιχούν στη Βόρεια Συρία και στο Ιράκ. Πολλές από τις νομισματικές αυτές εκδόσεις, που χρονολογούνται στον 12ο αιώνα, φέρουν παραστάσεις άμεσα επηρεασμένες από σύγχρονα ή παλαιότερα βυζαντινά νομίσματα. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης και οι λατινικές απομιμήσεις, τα χάλκινα δηλαδή νομίσματα, τα οποία κόπηκαν από τους λατίνους κατακτητές της Κωνσταντινούπολης (1204-1261) σε απομίμηση των βυζαντινών νομισματικών εκδόσεων του 12ου αιώνα. Η έκδοσή τους καθιερώθηκε για πρακτικούς λόγους και απέβλεπε, πέρα από πολιτικές σκοπιμότητες, στη διευκόλυνση των εμπορικών συναλλαγών σε μια περιοχή που είχε κατακλυστεί από αλλοδαπούς επιχειρηματίες, στα όρια της άλλοτε Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.Η Οικονομική δύναμη της αυτοκρατορίας, ο σόλιδος, ως διεθνές νόμισμα συναλλαγών έφτασε σε μέρη πολύ μακρινά από την Κωνσταντινούπολη. Μέσω των εμπορικών δρόμων θησαυριζόταν στην Σκανδιναβία όπως και σε όλες τις ηγεμονίες της άναρχης δυτικής Ευρώπης που για αιώνες ξέπεσε στο σκοτάδι μετά την Ρωμαϊκή κυριαρχία αλλά και στη βόρεια Αφρική και σε όλη την εγγύς Ανατολή. Μια πτυχή που είναι ελάχιστα γνωστή είναι η αλλεπάλληλες προσπάθειες που καταβλήθηκαν με την αποστολή πρεσβειών μεταξύ της Κωνσταντινούπολης και της Κινεζικής αυτοκρατορίας. Για την επιτυχή Βυζαντινο-Κινεζική επικοινωνία εύγλωττη μαρτυρία αποτελούν οι σόλιδοι που βρέθηκαν στην Κίνα τις τελευταίες δεκαετίες.
Το γεγονός ότι τα Βυζαντινά νομίσματα έρχονται δεύτερα στον αριθμό, μετά τα Σασσανιδικά, μεταξύ των ξένων νομισμάτων αποδεικνύει ως ένα βαθμό τη σπουδαιότητα της εμπορικής σχέσης της Κωνσταντινούπολης με την Κίνα. Μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί 32 νομίσματα και απομιμήσεις Βυζαντινής έμπνευσης. Εδαφικά τα νομίσματα βρέθηκαν αποκλειστικά στην βόρεια Κίνα στις επαρχίες Xinjiang, Iner Mongolia, Ningxia, Ganςu, Σhenxi, Hebei ενώ κανένα δεν έχει βρεθεί μέχρι στιγμής στην νότια Κίνα κάτω από τον ποταμό Yangtze, όλα δε χρονολογικά ανήκουν στην περίοδο από τον Θεοδόσιο ΙΙ (408-450) έως και τον Κωνσταντίνο Ε' (741-775), δηλαδή από το πρώτο μισό του 5ου αιώνα ως το δεύτερο μισό του 8ου αιώνα. Τα περισσότερα από αυτά κυκλοφορούσαν και θάφτηκαν την ίδια περίοδο. Οι παρατηρήσεις αυτές έρχονται σε συμφωνία με τις ανταλλαγές ανάμεσα στην κεντρική Ασία και την Κίνα από τη μια μεριά και την Δύση από την άλλη. Η ροή των νομισμάτων θα πρέπει να έγινε από τον μεσαίο δρόμο του Μεταξιού μέσω Περσίας λαμβάνοντας υπόψη την σημασία αυτής της διαδρομής στο εμπόριο. Έτσι φαίνεται πως τα βυζαντινά νομίσματα προωθούνταν κυρίως μέσω Περσών και Σογδιανών εμπόρων.
Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς τα νομίσματα της Κωνσταντινούπολης άρχισαν να εισρέουν στην Κίνα, τα Κινεζικά χρονικά μας πληροφορούν πως στις αρχές της δυναστείας των βόρειων Zhou (557-580 μ.Χ.) κυκλοφορούσαν χρυσά και αργυρά νομίσματα που ήταν ανεκτά από την τοπική κυβέρνηση. Έχει εξακριβωθεί πως τα χρυσά ήταν Βυζαντινά και τα αργυρά Σασσανιδικά. Υπάρχει το ερώτημα της πλήρους απουσίας, ως σήμερα, νομισμάτων στη νότια Κίνα, πιθανώς όμως επειδή το εμπόριο στα νότια ήταν στα χέρια Μαλαίων και Ινδονήσιων η ροή μπορούσε να παραμείνει μόνο στο βορά. Εκτός αυτού η κυκλοφορία των σόλιδων παρέμενε μεταξύ των πλούσιων και των αριστοκρατών των κρατιδίων του δρόμου του Μεταξιού όπως και των βασιλείων της βόρειας Κίνας δεδομένου πως των Βυζαντινών στέλνονταν μέσω του χερσαίου δρόμου και οι επαφές γίνονταν στο επίπεδο των υψηλών αξιωματούχων κατά μήκος της διαδρομής Χαρακτηριστικό της ευρήτατης κυκλοφορίας των βυζαντινών νομισμάτων είναι η εξής δημοσίευση από την εφημερίδα Ελευθεροτυπία:
Τα βυζαντινά νομίσματα, όπως και πολλές τοπικές απομιμήσεις τους, βρέθηκαν σε ανασκαφές των τελευταίων χρόνων σε βασιλικούς τάφους. Ηταν στο στόμα των νεκρών ή κοντά στα κεφάλια τους. Η ανακάλυψη των απομιμήσεων των βυζαντινών νομισμάτων έχει δημιουργήσει εύλογα ερωτήματα στους Κινέζους αρχαιολόγους, γιατί στην εποχή εκείνη απαγορευόταν αυστηρά η παραχάραξη νομισμάτων. Κάτι τέτοιο υπονόμευε τη δύναμη των αυτοκρατόρων. Οι παραβάτες μάλιστα τιμωρούνταν με αποκεφαλισμό.Από παλιά κινέζικα κείμενα γνωρίζουμε πως οι Κινέζοι ήδη από τον Μεσαίωνα είχαν μια αμυδρή ιδέα του Βυζαντίου. Στη φαντασία και στη συνείδησή τους ήταν ένας τόπος ευημερίας και πλούτου, ένα μακρινό Ελντοράντο, που αποκαλούσαν Fulin.Τη μελέτη του βυζαντινού θησαυρού έχει αναλάβει η καθηγήτρια Αρχαιολογίας Lin Ying του Πανεπιστημίου Sum Yat-Sen του Χονγκ Κονγκ, η οποία επισκέπτεται γι' αυτό τον σκοπό συχνά την Ελλάδα.Εχει ήδη ξεναγηθεί στο Νομισματικό Μουσείο της Αθήνας από τη διευθύντριά του Δέσποινα Ευγενίδου, η οποία θεωρεί ότι «η ανακάλυψη βυζαντινών νομισμάτων στην Κίνα ανοίγει νέες ενδιαφέρουσες προοπτικές στις σχέσεις του Βυζαντίου με την Κίνα που αξίζει να μελετηθούν σε βάθος».Η Κινέζα αρχαιολόγος επισκέφθηκε και το Μουσείο Βορρέ στην Παιανία. «Η ξαφνική ανακάλυψη των βυζαντινών νομισμάτων με συνεπήρε και αποφάσισα να αφοσιωθώ ολοκληρωτικά στη μελέτη και την ιστορική τους τοποθέτηση», είπε στον κ. Βορρέ μετά την ξενάγησή της στο μουσείο του.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 26/07/2007
Πόσο σημαντικό ήταν το Βυζαντινό νόμισμα το αντιλαμβανόμαστε από τα αποσπάσματα πού ακολουθούν και είναι από το έργο του γεωγράφου μοναχού και πρώην εμπόρου Κοσμά του Ινδικοπλεύστη, πρώτο μισό του 6ου αιώνα :
"Ο ηγεμόνας της Κεϋλάνης δέχτηκε σε ακρόαση ένα Βυζαντινό έμπορο, το Σώπατρο και μερικούς Πέρσες. Τους είπε να καθίσουν και τους ρώτησε πώς είναι οι υποθέσεις τους και ποιος από τους ηγεμόνες τους είναι ο πλέον ξακουστός και ισχυρός, ο Ιουστινιανός ή ο Χοσρόης; Ο γεροντότερος από τους Πέρσες απάντησε: 'Ο δικός μας είναι ο πιο ξακουστός και πλούσιος. Είναι ο ηγεμόνας των ηγεμόνων και έχει τη δύναμη να κινεί ό,τι επιθυμεί'. Τότε ο ηγεμόνας ρώτησε το Σώπατρο, 'εσύ τι έχεις να πεις γι' αυτό'; Και ο Σώπατρος απάντησε: 'Αν η μεγαλειότητά σου επιθυμεί να μάθει την αλήθεια, εξέτασε και τους δύο βασιλιάδες μας που είναι εδώ μπροστά σου. Έτσι θα καταλάβεις ποιος είναι στ' αλήθεια ο σπουδαιότερος και ισχυρότερος'. 'Αλλά πως είναι δυνατόν να έχω τους βασιλιάδες εδώ'; ρώτησε ο ηγεμόνας. Και ο Σώπατρος απάντησε: ' Έχεις μπροστά σου τα νομίσματα και των δύο. Εδώ το νόμισμα του ηγεμόνα μου και εκεί του δικού τους. Εξέτασε προσεκτικά τις μορφές τους και θα καταλάβεις την αλήθεια'. Ο ηγεμόνας αφού τα εξέτασε με προσοχή κατάλαβε πως αναμφίβολα οι Βυζαντινοί πρέπει να ήταν σπουδαίος, αποφασιστικός και πανέξυπνος λαός και διέταξε να γίνουν μεγάλες τιμές στον Σώπατρο. Τον ανέβασαν σ' έναν ελέφαντα και τον περιέφεραν στην πόλη υπό τον θριαμβευτικό ήχο τύμπανων.
Σε κάποιο άλλο σημείο του έργου του ο Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης λέγει :
«Ετερον δε σημείον δυναστείας των Ρωμαίων ο αυτοίς κεχάρισται ο Θεός, λέγω δη ότι εν τω νομίσματι αιτών εμπορεύονται πάντα τα έθνη και εν παντί τόπω απ' άκρου γης έως άκρου γης δεκτόν εστι, θαυμαζόμενον παρά παντός ανθρώπου και πάσης βασιλείας, όπερ ετέρα βασιλεία ουχ υπάρχει το τοιούτο». Το βυζαντινό νόμισμα περιγράφεται δηλαδή ως θείο δώρο και χαρακτηρίζεται ως διεθνής νομισματική μονάδα, κατάλληλη για τη διεκπεραίωση μεγάλων εμπορικών συναλλαγών.
Η ανακατάληψη της Κωνσταντινουπόλεως το 1261 από τον Μιχαήλ Η' Παλαιολόγο άνοιξε καινούργιο κεφάλαιο ουσιαστικά τον επίλογο στην ιστορία της βυζαντινής νομισματικής. Η περίοδος ως το 1453 γνώρισε αρκετές αναπροσαρμογές οικονομικής και νομισματικής φύσεως, οι οποίες προήλθαν από τον συνδυασμό πολλών εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων. Η σταδιακή εδαφική συρρίκνωση της αυτοκρατορίας, η γεωγραφική ασυνέχεια των διάφορων περιοχών της, η περίπλοκη πολιτική και δυναστική ιστορία της περιόδου που περιστρεφόταν μηχανικά και αδέξια γύρω από μια συνεχή προσπάθεια ανάκτησης της παλιάς εδαφικής επικράτειας, ο πλουραλισμός της νομισματικής κυκλοφορίας κυρίως στον ελλαδικό και νησιωτικό χώρο, η έντονη διείσδυση δυτικού χρήματος και η οριστική μετατόπιση της εμπορικής δραστηριότητας σε δυτικά χέρια είναι μερικά από τα στοιχεία που προκάλεσαν αυτές τις ανακατατάξεις και τα οποία οδήγησαν σταδιακά στην παρακμή του βυζαντινού νομισματικού συστήματος.
Το γεγονός ότι τα Βυζαντινά νομίσματα έρχονται δεύτερα στον αριθμό, μετά τα Σασσανιδικά, μεταξύ των ξένων νομισμάτων αποδεικνύει ως ένα βαθμό τη σπουδαιότητα της εμπορικής σχέσης της Κωνσταντινούπολης με την Κίνα. Μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί 32 νομίσματα και απομιμήσεις Βυζαντινής έμπνευσης. Εδαφικά τα νομίσματα βρέθηκαν αποκλειστικά στην βόρεια Κίνα στις επαρχίες Xinjiang, Iner Mongolia, Ningxia, Ganςu, Σhenxi, Hebei ενώ κανένα δεν έχει βρεθεί μέχρι στιγμής στην νότια Κίνα κάτω από τον ποταμό Yangtze, όλα δε χρονολογικά ανήκουν στην περίοδο από τον Θεοδόσιο ΙΙ (408-450) έως και τον Κωνσταντίνο Ε' (741-775), δηλαδή από το πρώτο μισό του 5ου αιώνα ως το δεύτερο μισό του 8ου αιώνα. Τα περισσότερα από αυτά κυκλοφορούσαν και θάφτηκαν την ίδια περίοδο. Οι παρατηρήσεις αυτές έρχονται σε συμφωνία με τις ανταλλαγές ανάμεσα στην κεντρική Ασία και την Κίνα από τη μια μεριά και την Δύση από την άλλη. Η ροή των νομισμάτων θα πρέπει να έγινε από τον μεσαίο δρόμο του Μεταξιού μέσω Περσίας λαμβάνοντας υπόψη την σημασία αυτής της διαδρομής στο εμπόριο. Έτσι φαίνεται πως τα βυζαντινά νομίσματα προωθούνταν κυρίως μέσω Περσών και Σογδιανών εμπόρων.
Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς τα νομίσματα της Κωνσταντινούπολης άρχισαν να εισρέουν στην Κίνα, τα Κινεζικά χρονικά μας πληροφορούν πως στις αρχές της δυναστείας των βόρειων Zhou (557-580 μ.Χ.) κυκλοφορούσαν χρυσά και αργυρά νομίσματα που ήταν ανεκτά από την τοπική κυβέρνηση. Έχει εξακριβωθεί πως τα χρυσά ήταν Βυζαντινά και τα αργυρά Σασσανιδικά. Υπάρχει το ερώτημα της πλήρους απουσίας, ως σήμερα, νομισμάτων στη νότια Κίνα, πιθανώς όμως επειδή το εμπόριο στα νότια ήταν στα χέρια Μαλαίων και Ινδονήσιων η ροή μπορούσε να παραμείνει μόνο στο βορά. Εκτός αυτού η κυκλοφορία των σόλιδων παρέμενε μεταξύ των πλούσιων και των αριστοκρατών των κρατιδίων του δρόμου του Μεταξιού όπως και των βασιλείων της βόρειας Κίνας δεδομένου πως των Βυζαντινών στέλνονταν μέσω του χερσαίου δρόμου και οι επαφές γίνονταν στο επίπεδο των υψηλών αξιωματούχων κατά μήκος της διαδρομής Χαρακτηριστικό της ευρήτατης κυκλοφορίας των βυζαντινών νομισμάτων είναι η εξής δημοσίευση από την εφημερίδα Ελευθεροτυπία:
Τα βυζαντινά νομίσματα, όπως και πολλές τοπικές απομιμήσεις τους, βρέθηκαν σε ανασκαφές των τελευταίων χρόνων σε βασιλικούς τάφους. Ηταν στο στόμα των νεκρών ή κοντά στα κεφάλια τους. Η ανακάλυψη των απομιμήσεων των βυζαντινών νομισμάτων έχει δημιουργήσει εύλογα ερωτήματα στους Κινέζους αρχαιολόγους, γιατί στην εποχή εκείνη απαγορευόταν αυστηρά η παραχάραξη νομισμάτων. Κάτι τέτοιο υπονόμευε τη δύναμη των αυτοκρατόρων. Οι παραβάτες μάλιστα τιμωρούνταν με αποκεφαλισμό.Από παλιά κινέζικα κείμενα γνωρίζουμε πως οι Κινέζοι ήδη από τον Μεσαίωνα είχαν μια αμυδρή ιδέα του Βυζαντίου. Στη φαντασία και στη συνείδησή τους ήταν ένας τόπος ευημερίας και πλούτου, ένα μακρινό Ελντοράντο, που αποκαλούσαν Fulin.Τη μελέτη του βυζαντινού θησαυρού έχει αναλάβει η καθηγήτρια Αρχαιολογίας Lin Ying του Πανεπιστημίου Sum Yat-Sen του Χονγκ Κονγκ, η οποία επισκέπτεται γι' αυτό τον σκοπό συχνά την Ελλάδα.Εχει ήδη ξεναγηθεί στο Νομισματικό Μουσείο της Αθήνας από τη διευθύντριά του Δέσποινα Ευγενίδου, η οποία θεωρεί ότι «η ανακάλυψη βυζαντινών νομισμάτων στην Κίνα ανοίγει νέες ενδιαφέρουσες προοπτικές στις σχέσεις του Βυζαντίου με την Κίνα που αξίζει να μελετηθούν σε βάθος».Η Κινέζα αρχαιολόγος επισκέφθηκε και το Μουσείο Βορρέ στην Παιανία. «Η ξαφνική ανακάλυψη των βυζαντινών νομισμάτων με συνεπήρε και αποφάσισα να αφοσιωθώ ολοκληρωτικά στη μελέτη και την ιστορική τους τοποθέτηση», είπε στον κ. Βορρέ μετά την ξενάγησή της στο μουσείο του.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 26/07/2007
Πόσο σημαντικό ήταν το Βυζαντινό νόμισμα το αντιλαμβανόμαστε από τα αποσπάσματα πού ακολουθούν και είναι από το έργο του γεωγράφου μοναχού και πρώην εμπόρου Κοσμά του Ινδικοπλεύστη, πρώτο μισό του 6ου αιώνα :
"Ο ηγεμόνας της Κεϋλάνης δέχτηκε σε ακρόαση ένα Βυζαντινό έμπορο, το Σώπατρο και μερικούς Πέρσες. Τους είπε να καθίσουν και τους ρώτησε πώς είναι οι υποθέσεις τους και ποιος από τους ηγεμόνες τους είναι ο πλέον ξακουστός και ισχυρός, ο Ιουστινιανός ή ο Χοσρόης; Ο γεροντότερος από τους Πέρσες απάντησε: 'Ο δικός μας είναι ο πιο ξακουστός και πλούσιος. Είναι ο ηγεμόνας των ηγεμόνων και έχει τη δύναμη να κινεί ό,τι επιθυμεί'. Τότε ο ηγεμόνας ρώτησε το Σώπατρο, 'εσύ τι έχεις να πεις γι' αυτό'; Και ο Σώπατρος απάντησε: 'Αν η μεγαλειότητά σου επιθυμεί να μάθει την αλήθεια, εξέτασε και τους δύο βασιλιάδες μας που είναι εδώ μπροστά σου. Έτσι θα καταλάβεις ποιος είναι στ' αλήθεια ο σπουδαιότερος και ισχυρότερος'. 'Αλλά πως είναι δυνατόν να έχω τους βασιλιάδες εδώ'; ρώτησε ο ηγεμόνας. Και ο Σώπατρος απάντησε: ' Έχεις μπροστά σου τα νομίσματα και των δύο. Εδώ το νόμισμα του ηγεμόνα μου και εκεί του δικού τους. Εξέτασε προσεκτικά τις μορφές τους και θα καταλάβεις την αλήθεια'. Ο ηγεμόνας αφού τα εξέτασε με προσοχή κατάλαβε πως αναμφίβολα οι Βυζαντινοί πρέπει να ήταν σπουδαίος, αποφασιστικός και πανέξυπνος λαός και διέταξε να γίνουν μεγάλες τιμές στον Σώπατρο. Τον ανέβασαν σ' έναν ελέφαντα και τον περιέφεραν στην πόλη υπό τον θριαμβευτικό ήχο τύμπανων.
Σε κάποιο άλλο σημείο του έργου του ο Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης λέγει :
«Ετερον δε σημείον δυναστείας των Ρωμαίων ο αυτοίς κεχάρισται ο Θεός, λέγω δη ότι εν τω νομίσματι αιτών εμπορεύονται πάντα τα έθνη και εν παντί τόπω απ' άκρου γης έως άκρου γης δεκτόν εστι, θαυμαζόμενον παρά παντός ανθρώπου και πάσης βασιλείας, όπερ ετέρα βασιλεία ουχ υπάρχει το τοιούτο». Το βυζαντινό νόμισμα περιγράφεται δηλαδή ως θείο δώρο και χαρακτηρίζεται ως διεθνής νομισματική μονάδα, κατάλληλη για τη διεκπεραίωση μεγάλων εμπορικών συναλλαγών.
Η ανακατάληψη της Κωνσταντινουπόλεως το 1261 από τον Μιχαήλ Η' Παλαιολόγο άνοιξε καινούργιο κεφάλαιο ουσιαστικά τον επίλογο στην ιστορία της βυζαντινής νομισματικής. Η περίοδος ως το 1453 γνώρισε αρκετές αναπροσαρμογές οικονομικής και νομισματικής φύσεως, οι οποίες προήλθαν από τον συνδυασμό πολλών εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων. Η σταδιακή εδαφική συρρίκνωση της αυτοκρατορίας, η γεωγραφική ασυνέχεια των διάφορων περιοχών της, η περίπλοκη πολιτική και δυναστική ιστορία της περιόδου που περιστρεφόταν μηχανικά και αδέξια γύρω από μια συνεχή προσπάθεια ανάκτησης της παλιάς εδαφικής επικράτειας, ο πλουραλισμός της νομισματικής κυκλοφορίας κυρίως στον ελλαδικό και νησιωτικό χώρο, η έντονη διείσδυση δυτικού χρήματος και η οριστική μετατόπιση της εμπορικής δραστηριότητας σε δυτικά χέρια είναι μερικά από τα στοιχεία που προκάλεσαν αυτές τις ανακατατάξεις και τα οποία οδήγησαν σταδιακά στην παρακμή του βυζαντινού νομισματικού συστήματος.
η αρχαική εποχή
Η Αρχαϊκή εποχή οριοθετείται από το 700 ως το 480 π.Χ.
και χαρακτηρίζεται ως εποχή έντονης δραστηριότητας και σημαντικών κοινωνικών μετασχηματισμών. Από τα μέσα του 8ου αιώνα π.Χ. αναπτύσσεται μια νέα μορφή πολιτικής οργάνωσης, η πόλη, μία κοινότητα ανθρώπων εγκατεστημένων σε μία ορισμένη περιοχή. Κάθε πόλη-κράτος έχει το δικό της πολίτευμα, τους δικούς της νόμους και τη δική της πολιτισμική ταυτότητα. Η δημιουργία αυτών των αστικών κέντρων επέτρεψε παράλληλα τη γεωγραφική επέκταση και την ανάπτυξη μεγάλων εμπορικών και ναυτικών δυνάμεων. Ο μεγάλος αποικισμός που είχε ήδη αρχίσει κατά τον 8ο αιώνα συνεχίζεται και οι ελληνικές εγκαταστάσεις πολλαπλασιάζονται σε ολόκληρη τη λεκάνη της Μεσογείου, στην Προποντίδα και τον Ελλήσποντο ως τη Γαλατία. Παράλληλα με την ανάπτυξη της πόλεως ο άνθρωπος απέκτησε συνείδηση της προσωπικότητάς του και δημιούργησε μία σειρά πολιτισμικών επιτευγμάτων που έμελλε να προσδιορίσουν καθοριστικά τη φυσιογνωμία αυτού που αποκαλούμε Ελληνικό Πολιτισμό. Μέσα στον 7ο αιώνα γεννιέται η μεγάλη πλαστική, με τους κούρους και τις κόρες με το αβέβαιο βλέμμα των ματιών, τις αδιάκοπες καμπύλες των περιγραμμάτων και το κοινό ουσιαστικό γνώρισμα : το "αρχαϊκό μειδίαμα". Την ίδια εποχή εγκαινιάζεται η μνημειακή αρχιτεκτονική που υψώνει λαμπρούς λίθινους ναούς, ενώ στην κεραμεική αναπτύσσονται ο μελανόμορφος και ερυθρόμορφος ρυθμός βρίσκοντας στη μυθολογία υλικό ανεξάντλητο. Παράλληλα εγκαινιάζεται η λυρική ποίηση και αναπτύσσονται οι επιστήμες και η φιλοσοφία. Την εποχή αυτή εφευρέθηκε και το νόμισμα, με την έννοια που χρησιμοποιούμε σήμερα, ένα μικρό στρογγυλό μεταλλικό αντικείμενο, που τίθεται σε κυκλοφορία από μία δημόσια αρχή, σύμφωνα με το νόμο που εγγυάται την αξία του.
Χαρακτηριστικά αρχαϊκής τέχνης Οι αλλαγές στην τέχνη των αρχαϊκών χρόνων υπήρξαν συγκλονιστικές, με κύριο χαρακτηριστικό την εγκατάλειψη της γεωμετρικής φόρμας για περισσότερο εύπλαστες και ανθρωπομορφικές τεχνοτροπίες. Θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί "χοντροκομμένη", καθώς απουσιάζει ο εκλπεπτισμός, η οργανωμένη και οργανική ενότητα που εμφανίζονται αργότερα. Οι καλλιτέχνες πειραματίζονται στις ανθρώπινες αναλογίες με βασικό χαρακτηριστικό την απλότητα του σχεδίου και την οικονομία στις λεπτομέρεις. Οι αναλογίες του ανθρωπίνου σώματος δεν έχουν πλήρως καθοριστεί, καθώς κάθε μέρος παρουσιάζεται αυτόνομο. Επικρατεί μία απλότητα στο σχέδιο, και παρατηρείται μία προσέγγιση στη φύση. Την εποχή αυτή στην τέχνη επικρατεί ο φυσικός κόσμος, ζωικές και φυτικές μορφές, που γοητεύουν με τη ζωτικότητά τους. Η αρχαϊκή εποχή που για τους ιστορικούς αρχίζει νωρίτερα, για τους νομισματολόγους αρχίζει περί το 650 π.Χ., όταν φυσικά εμφανίστηκε το κερματόμορφο νόμισμα. Την περίοδο αυτή οι χαράκτες εμπνέονται κυρίως από τη μυθολογία, από τις θρησκευτικές τους παραδόσεις και το φυσικό τους περιβάλλον (τη χλωρίδα και την πανίδα στην ευρύτερη περιοχή της εκδότριας αρχής). Προϊόντα που καθιστούν γνωστή μία περιοχή και συμβάλλουν στην οικονομική της άνθιση στολίζουν σε πολλές περιπτώσεις τη μικρή μεταλλική επιφάνεια.
ΚΡΟΙΣΟΣ
Ο Κροίσος, γιός του Αλυάττη, ήταν ο τελευταίος βασιλιάς της Λυδίας (560-547 π.Χ.) και γνωστός ήδη στην Αρχαιότητα για τα μυθικά πλούτη του. Με την άνοδό του στο θρόνο, στα πλαίσια μιας επεκτατικής πολιτικής, κατόρθωσε να προσαρτήσει την ανατολική Μικρά Ασία και να επεκτείνει το κράτος των Λυδών από τα μικρασιατικά παράλια ως τον 'Αλυ ποταμό, τα δυτικά σύνορα της Κιλικίας και τα βόρεια της Λυκίας.
Το 547/6 π.Χ. ηττήθηκε από τον Κύρο της Περσίας και το λυδικό βασίλειο πέρασε στην κυριαρχία των Περσών. Την εποχή που οι πόλεις της Λυδίας και Ιωνίας εξακολούθησαν να κόβουν νομίσματα από ήλεκτρο, ο Κροίσος θεωρείται ο πρώτος που υιοθέτησε το "διμεταλλισμό", δηλαδή την κοπή χρυσών κι αργυρών νομισμάτων, διαχωρίζοντας τα δύο αυτά μέταλλα που αποτελούσαν τα συστατικά του ηλέκτρου. Τα νομίσματά του, χρυσά και αργυρά, φέρουν τους ίδιους εικονογραφικούς τύπους : δύο πρόσθια, λέοντος και βοοειδούς, αντιμέτωπα. Το χρυσό νόμισμα του Κροίσου, γνωστό ήδη στην Αρχαιότητα ως "κροίσειος στατήρ", είναι το πρώτο χρυσό νόμισμα που κυκλοφόρησε, με χαρακτηριστική την υψηλή περιεκτικότητα μετάλλου (97%). Οι κροίσειοι στατήρες, που εγκαινιάζουν τη βασιλική νομισματοκοπία, χάριν στην πολυτιμότητα του μετάλλου, έγιναν το δημοφιλές νόμισμα της εποχής, που εξακολούθησε να κόβεται και μετά το 547/6 π.Χ. και την κατάλυση του λυδικού βασιλείου, από τους Πέρσες βασιλείς, μέχρι την αντικατάστασή του από τον "δαρεικό".
ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΠΕΡΣΩΝ - ΔΑΡΕΙΟΣ Α΄
Το 522 π.Χ. στο θρόνο της περσικής αυτοκρατορίας ανέβηκε ο δυναμικός Δαρείος Α΄, ο Υσπάσπους, ο "Μέγας Βασιλεύς", που διεύρηνε σημαντικά την επικράτεια, από την Ινδική χερσόνησο ως τον Εύξεινο Πόντο. Το 512 π.Χ. πέρασε τον Ελλήσποντο και, αφού κατασκεύασε μεγάλη γέφυρα στο Δούναβη, εισέβαλε στη Σκυθία, χωρίς όμως επιτυχία. Το 499/8 π.Χ. οι ιωνικές πόλεις της δυτικής Μικράς Ασίας με τη βοήθεια των Αθηναίων επαναστάτησαν κατά των Περσών, αλλά μέσα σε μία εξαετία ο Δαρείος τίς καθυπόταξε και βρήκε την αφορμή να προχωρήσει
στους γνωστούς Περσικούς πολέμους κατά της Ελλάδος. Το 490 π.Χ., με τη νίκη των Αθηναίων στο Μαραθώνα, απέτυχε η πρώτη εκστρατεία των Περσών και λίγα χρόνια αργότερα, το 486 ο Δαρείος Α΄ πέθανε, αφήνοντας στο θρόνο των Αχαιμενιδών το γιό του Ξέρξη. Ο Δαρείος Α΄ είναι ο δημιουργός της δεύτερης μεγάλης βασιλικής νομισματοκοπίας, ακολουθώντας το παράδειγμα του Κροίσου, όσον αφορά το διμεταλλικό σύστημα. Εξέδωσε χρυσά και αργυρά νομίσματα με τους ίδιους τύπους : το Μεγάλο Βασιλιά με τόξο και δόρυ. Το νέο χρυσό νόμισμα, που αντικατέστησε τον κροίσειο στατήρα στις διεθνείς συναλλαγές και κατέκλυσε τις αγορές του αρχαίου κόσμου, ονομάστηκε "δαρεικός", ενώ το αργυρό "σίγλος", ονομασίες που χρησιμοποιούνται ήδη κατά την Αρχαιότητα. Τα περσικά νομίσματα καλούνταν και "τοξότες" από την παράσταση του εμπροσθοτύπου.
ΑΙΓΙΝΑ
Χρειάστηκε πολύ λίγος χρόνος για να περάσει στον κυρίως Ελλαδικό χώρο η χρήση του νέου μέσου συναλλαγής, του νομίσματος. Η πρώτη πόλη-κράτος που υιοθέτησε το νέο μέσο συναλλαγών και έκοψε δικά της νομίσματα ήταν η Αίγινα.
Οι Αιγινήτες, ζώντας σε ένα βραχώδες και χωρίς καλλιέργεια νησί, από νωρίς στράφηκαν στη θάλασσα και γρήγορα με το στόλο τους αναδείχθηκαν σε μεγάλους εμπόρους της Μεσογείου, ιδρύοντας και εμπορικούς ναυστάθμους, στην Κυδωνία της Κρήτης και στη Ναύκρατη της Αιγύπτου. Με τα συνεχή ταξίδια τους διαμέσου των θαλασσίων εμπορικών οδών γνώρισαν το νόμισμα και μετά το 570 π.Χ. έκοψαν τα πρώτα δικά τους αργυρά νομίσματα. Ο εικονογραφικός τύπος που χαρακτηρίζει τους στατήρες της Αίγινας από την άρχη ως το τέλος της νομισματοκοπίας της είναι η χελώνα και για το λόγο αυτό οι αιγινητικοί στατήρες έμειναν γνωστοί ως "χελώνες". Στην αρχή της νομισματοκοπίας επικρατεί η θαλάσσια χελώνα, που ήταν αρκετά διαδεδομένη στο μεσογειακό κόσμο και στο γειτονικό περιβάλλον της νήσου. Ο οπισθότυπος φέρει το χτύπημα του χαρακτήρα, ακανόνιστο στις πρώτες κοπές, που με την πάροδο του χρόνου αποκτά διάφορα σχήματα. Οι "χελώνες" ταξίδεψαν ευρύτατα στον ελλαδικό χώρο, αλλά και στην Ανατολή.
ΧΑΛΚΙΣ
Χτισμένη στο στενότερο σημείο του Ευβοϊκού, η Χαλκίδα αναδείχθηκε σε ισχυρότατη πόλη, που πήρε το όνομά της από τα πλούσια κοιτάσματα χαλκού της περιοχής. Εντάσσεται στις πρώτες πόλεις της κυρίως Ελλάδας, που έκοψαν νόμισμα από τα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ.
Ο εικονογραφικός τύπος που χαρακτηρίζει την αρχαϊκή νομισματοκοπία της Χαλκίδας είναι ο αετός, που σπαράσσει όφι. Στην οπίσθια όψη ένας τροχός και τα αρχικά της πόλεως Ψ Α L στο χαλκιδικό αλφάβητο, ανάμεσα στις ακτίνες.
ΕΡΕΤΡΙΑ
Η Ερέτρια είναι η δεύτερη σε σημασία πόλη της Εύβοιας, χάρη στο λιμάνι της που τήν ανέδειξε σε μεγάλο κέντρο με ανεπτυγμένο εξαγωγικό εμπόριο. Τα αρχαϊκά νομίσματα της Ερέτριας εμπνέονται θεματογραφικά από το φυσικό περιβάλλον της πόλης.
Στην εμπρόσθια όψη παριστάνεται μία χαριτωμένη βουκολική σκηνή, καθώς η Εύβοια γενικότερα, όπως δηλώνει και το όνομά της (ευ+βους) παρουσιάζει μεγάλη εκτροφή βοοειδών : μία αγελάδα γυρίζει το κεφάλι της προς τα δεξιά, για να ξύσει τη μύτη της με την οπλή του ποδιού της. Στην οπίσθια όψη ένα χταπόδι καταλαμβάνει το μεγάλο έγκοιλο τετράγωνο, ενώ το Ε είναι το αρχικό του εθνικού.
ΚΑΡΥΣΤΟΣ
Η Κάρυστος, στο νοτιότερο μέρος της Εύβοιας, παρά την απομονωμένη θέση της, ήταν η τρίτη ισχυρότερη πόλη της νήσου. Την αρχαϊκή εποχή η Κάρυστος έθεσε σε κυκλοφορία αργυρά τετράδραχμα με παράσταση αγελάδας και πετεινού.
Την αρχαϊκή εποχή η Κάρυστος έθεσε σε κυκλοφορία αργυρά τετράδραχμα με παράσταση αγελάδας και πετεινού. Μεταξύ των ετών 510 και 480 οι τρεις ευβοϊκές πόλεις Χαλκίς, Ερέτρια και Κάρυστος εξέδωσαν τετράδραχμα με μεγάλο πέταλο, μοναδικά για την εποχή τους. Φαίνεται ότι η νοισματοκοπία αυτή σταμάτησε με την άφιξη των Περσών και την κατάληψη της Εύβοιας. Ένα από τα νομίσματα αυτά είναι το μοναδικό σήμερα γνωστό αυτού του τύπου από την Κάρυστο. Ως εμπροσθότυπος απεικονίζεται αγελάδα που θηλάζει το μικρό της, συμβολίζοντας έτσι την ανεπτυγμένη κτηνοτροφία. Πιθανόν όμως να συνδέεται με τη λατρεία της Ήρας, ναός της οποίας βρίσκονταν στην κορυφή της Όχης, πίσω από την πόλη. Στην οπίσθια όψη απεικονίζεται πετεινός, ο οποίος συνδέεται με το όνομα της πόλης, αφού ο Αριστοφάνης τόν ονομάζει κήρυκα ή κάρυκα.
ΚΟΡΙΝΘΟΣ
Η δωρική Κόρινθος, χτισμένη σε στρατηγική θέση με δύο λιμάνια, το Λέχαιο και τις Κεγχρεές, αναδείχθηκε σε μεγάλη δύναμη, που κατά τον 8ο αιώνα π.Χ., ίδρυσε σειρά αποικιών (Συρακούσες, Κέρκυρα, Λευκάδα, Αμβρακία, Απολλωνία, Επίδαμνος στην Δύση, Ποτίδαια στη Χαλκιδική). Στα μέσα του 7ου αιώνα π.Χ. κυριάρχησε η οικογένεια των Κυψελιδών που ανέδειξε την πόλη σε μεγάλη δύναμη. Εισήγαγε το μελανόμορφο ρυθμό στην αγγειογραφία και τελειοποίησε την τριήρη.
Τα πρώτα νομίσματα της Κορίνθου, φέρουν ως εμπροσθότυπο τον Πήγασο, ο οποίος συνδέεται με τις δύο θεότητες της πόλεως, την Αθηνά Χαλινίτι και το Δαμαίο Ποσειδώνα. Το "q" κάτω από τον Πήγασο είναι το αρχαϊκό γράμμα κόππα που δηλώνει το αρχικό της πόλεως. Στην οπίσθια όψη υπάρχει απλά ένα έγκοιλο τετράγωνο, ενώ πολύ σύντομα, λίγο πριν το 500 π.Χ. στην οπίσθια όψη χαράσσεται το κεφάλη της Αθηνάς Χαλινίτιδος. Οι στατήρες αυτοί έμειναν γνωστοί ως "πώλοι" από τον κύριο εικονογραφικό τύπο, τον Πήγασο.
ΚΥΚΛΑΔΕΣ
Σε γενικές γραμμές τα νομίσματα των Κυκλάδων είναι σπάνια, δεν τα βρίσκουμε συχνά σε θησαυρούς ή σε ανασκαφές. Ήδη από τον 6ο αιώνα π.Χ., όταν οι Κυκλάδες απολάμβαναν ένα είδος ανεξαρτησίας την οποία στερήθηκαν αργότερα από τους Πέρσες και την άνοδο της ναυτικής δύναμης των Αθηνών, ορισμένα νησιά ανέπτυξαν ενδιαφέρουσα νομισματοκοπία.
ΣΙΦΝΟΣ
Η Σίφνος ήταν το πλουσιότερο νησί των Κυκλάδων, χάρη στα μεταλλεία χρυσού και αργύρου. Από τη δεκάτη των προσόδων των μεταλλείων οι Σίφνιοι έχτισαν τον ομώνυμο Θησαυρό στους Δελφούς, περί το 530/25 π.Χ.
Η Σίφνος, αν και είχε μεταλλεία χρυσού και αργύρου παρουσιάζει σχετικά περιορισμένη νομισματοκοπία, που καθιστά σπάνια σήμερα τα αρχαϊκά τετράδραχμα. Περί τα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ. κόπηκαν στο νησί αργυροί στατήρες με αετό στην εμπρόσθια όψη και έγκοιλο στην οπίσθια. Ο αετός, που πετάει προς τα δεξιά, σχετίζεται με τον Δία Επιβήμιο, ο οποίος λατρευόταν στο νησί.
ΘΗΡΑ
Στη Θήρα αποδίδονται ανεπίγραφοι αργυροί στατήρες, που χρονολογούνται κατά το δεύτερο μισό του 6ου αιώνα π.Χ. Στην εμπρόσθια όψη περιστάνονται δύο δελφίνια που κολυμπούν σε αντίθετη φορά και στην οπίσθια υπάρχει το αρχαϊκό έγκοιλο τετράγωνο.
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ - "ΘΡΑΚΟ-ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΦΥΛΑ"
Στην περιοχή της σημερινής Μακεδονίας και βορείως αυτής ζούσαν κατά την Αρχαιότητα ορισμένα φύλα, τα οποία είναι γνωστά στην έρευνα με τον όρο "Θρακο-Μακεδονικά". Για την ιστορία των φύλων αυτών δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα. Γνωρίζουμε όμως την πλούσια νομισματοκοπία τους, που πολλές φορές ανευρίσκεται σε περιοχές μακρυνές, όπως για παράδειγμα στην Αίγυπτο. Η νομισματοκοπία αυτή συνδέεται με την πληρωμή φόρων, καθώς την εποχή αυτή η περιοχή ήταν φόρου υποτελής στον Πέρση βασιλιά.
ΔΕΡΡΩΝΕΣ
Οι Δέρρωνες κατοικούσαν πιθανόν στις δυτικές όχθες του Στρυμόνα. Κατά τα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. εξέδωσαν αργυρά νομίσματα μεγάλου βάρους και ονομαστικής αξίας.
ΟΡΡΕΣΚΙΟΙ
Ένα άλλο φύλο της περιοχής ήταν οι Ορρέσκιοι, οι οποίοι επίσης εξέδωσαν μεγάλα νομίσματα.
ΗΔΩΝΟΙ
Οι Ηδωνοί κατοικούσαν πιθανόν στην περιοχή γύρω από το Παγγαίο, κοντά στην Αμφίπολη. Μοναδική σχεδόν ιστορική μαρτυρία είναι τα μεγάλα αργυρά νομίσματα που εξέδωσαν κατά τα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. Από τα νομίσματα πληροφορούμαστε επίσης την ύπαρξη βασιλιά των Ηδωνών με το όνομα Γέτας.
ΙΧΝΑΙΟΙ
Οι Ιχναίοι κατοικούσαν πιοθανόν και αυτοί στις όχθες του Στρυμόνα.
ΘΡΑΚΗ - ΘΑΣΟΣ
Η Θάσος, αποικία των Παρίων, ιδρύθηκε περί το 680 π.Χ. από τον Τελεσικλή, πατέρα του ποιητή Αρχιλόχου. Υπήρξε νησί πλούσιο, και ο πλούτος αυτός οφειλόταν στα κοιτάματα χρυσού που διέθετε, στους αμπελώνες, στα ονομαστά κρασιά και στα φημισμένα μάρμαρα.
Οι νέοι κάτοικοι γρήγορα ίδρυσαν εμπορεία στην απέναντι ακτή (Θασίων ήπειρος) και ήλεγχαν τα προσοδοφόρα μεταλλεία του Παγγαίου. Με τόσο μέταλλο στο ίδιο τους το έδαφος οι Θάσιοι κατά το β' μισό του 6ου αιώνα έθεσαν σε κυκλοφορία τα πρώτα αργυρά νομίσματα. Στους αρχαϊκούς στατήρες της Θάσου απεικονίζεται η αρπαγή Νύμφης από Σιληνό, θέμα εμπνευσμένο από τη λατρεία του Διονύσου, που ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη στην ευρύτερη περιοχή. Πρόκειται για μία ζωντανή και δυναμική παράσταση, που φέρει όλα τα στοιχεία της αρχαϊκής τέχνης. Η Νύμφη προβάλλει αντίσταση έχοντας υψωμένο το δεξί της χέρι, με την παλάμη να καταλήγει σε σχήμα Υ, ενώ ο Σιληνός με λυγισμένα τα γόνατα τρέχει προς τα δεξιά.
ΚΑΤΩ ΙΤΑΛΙΑ
Οι πόλεις της Κάτω Ιταλίας στην αρχή της νομισματοκοπίας τους χρησιμοποίησαν μία ενδιαφέρουσα τεχνική.
Πρόκειται για τις "κοιλόκυρτες" νομισματικές εκδόσεις της Ποσειδωνίας, της Καυλωνίας, της Συβάρεως, του Κρότωνα και του Μεταποντίου. Και στις δύο μήτρες χαράσσοταν ο ίδιος τύπος, ανάγλυφα στη μία και εσώγλυφα στην άλλη. Έτσι όταν το νόμισμα σφραγιζόταν, η παράσταση έβγαινε ανάγλυφη στην εμπρόσθια όψη και εσώγλυφη στην οπίσθια.
ΣΙΚΕΛΙΑ - ΣΕΛΙΝΟΥΣ
Η πόλη ιδρύθηκε από αποίκους Υβλαίους Μεγαρείς το 628 π.Χ. στο νότιο μέρος της Σικελίας, κοντά στον ομώνυμο ποταμό, στις όχθες του οποίου φύτρωνε το σέλινο -από όπου και η ονομασία της.Η περιοχή του Σελινούντα ήταν ιδιαιτέρως εύφορη, και είχε και αλατώδεις πηγές, τα "σελινούντια ύδατα".
Τα πρώτα νομίσματα του Σελινούντα φέρουν στην εμπρόσθια όψη ένα σέλινο, το οποίο λειτουργεί ως "λαλούν σύμβολο", καθώς παραπέμπει κατευθείαν στην πόλη.
ΑΙΟΛΙΣ - ΛΕΣΒΟΣ
Σε εξαιρετική γεωγραφική θέση, πάνω στον άξονα επικοινωνίας βορρά-νότου και ανατολής-δύσης, η Λέσβος υπήρξε ένα από τα πλουσιότερα νησιά του βορείου Αιγαίου. Κατά την αρχαϊκή εποχή κόπηκαν στη Λέσβο
αργυροί στατήρες, με δύο αντωπές κεφαλές βοοειδών και ανάμεσά τους ένα κλαδί ελιάς. Η οπίσθια όψη φέρει το αρχαϊκό έγκοιλο τετράγωνο.
Πηγή http://www.alphanumismatics.gr/coins_construction.htm
και χαρακτηρίζεται ως εποχή έντονης δραστηριότητας και σημαντικών κοινωνικών μετασχηματισμών. Από τα μέσα του 8ου αιώνα π.Χ. αναπτύσσεται μια νέα μορφή πολιτικής οργάνωσης, η πόλη, μία κοινότητα ανθρώπων εγκατεστημένων σε μία ορισμένη περιοχή. Κάθε πόλη-κράτος έχει το δικό της πολίτευμα, τους δικούς της νόμους και τη δική της πολιτισμική ταυτότητα. Η δημιουργία αυτών των αστικών κέντρων επέτρεψε παράλληλα τη γεωγραφική επέκταση και την ανάπτυξη μεγάλων εμπορικών και ναυτικών δυνάμεων. Ο μεγάλος αποικισμός που είχε ήδη αρχίσει κατά τον 8ο αιώνα συνεχίζεται και οι ελληνικές εγκαταστάσεις πολλαπλασιάζονται σε ολόκληρη τη λεκάνη της Μεσογείου, στην Προποντίδα και τον Ελλήσποντο ως τη Γαλατία. Παράλληλα με την ανάπτυξη της πόλεως ο άνθρωπος απέκτησε συνείδηση της προσωπικότητάς του και δημιούργησε μία σειρά πολιτισμικών επιτευγμάτων που έμελλε να προσδιορίσουν καθοριστικά τη φυσιογνωμία αυτού που αποκαλούμε Ελληνικό Πολιτισμό. Μέσα στον 7ο αιώνα γεννιέται η μεγάλη πλαστική, με τους κούρους και τις κόρες με το αβέβαιο βλέμμα των ματιών, τις αδιάκοπες καμπύλες των περιγραμμάτων και το κοινό ουσιαστικό γνώρισμα : το "αρχαϊκό μειδίαμα". Την ίδια εποχή εγκαινιάζεται η μνημειακή αρχιτεκτονική που υψώνει λαμπρούς λίθινους ναούς, ενώ στην κεραμεική αναπτύσσονται ο μελανόμορφος και ερυθρόμορφος ρυθμός βρίσκοντας στη μυθολογία υλικό ανεξάντλητο. Παράλληλα εγκαινιάζεται η λυρική ποίηση και αναπτύσσονται οι επιστήμες και η φιλοσοφία. Την εποχή αυτή εφευρέθηκε και το νόμισμα, με την έννοια που χρησιμοποιούμε σήμερα, ένα μικρό στρογγυλό μεταλλικό αντικείμενο, που τίθεται σε κυκλοφορία από μία δημόσια αρχή, σύμφωνα με το νόμο που εγγυάται την αξία του.
Χαρακτηριστικά αρχαϊκής τέχνης Οι αλλαγές στην τέχνη των αρχαϊκών χρόνων υπήρξαν συγκλονιστικές, με κύριο χαρακτηριστικό την εγκατάλειψη της γεωμετρικής φόρμας για περισσότερο εύπλαστες και ανθρωπομορφικές τεχνοτροπίες. Θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί "χοντροκομμένη", καθώς απουσιάζει ο εκλπεπτισμός, η οργανωμένη και οργανική ενότητα που εμφανίζονται αργότερα. Οι καλλιτέχνες πειραματίζονται στις ανθρώπινες αναλογίες με βασικό χαρακτηριστικό την απλότητα του σχεδίου και την οικονομία στις λεπτομέρεις. Οι αναλογίες του ανθρωπίνου σώματος δεν έχουν πλήρως καθοριστεί, καθώς κάθε μέρος παρουσιάζεται αυτόνομο. Επικρατεί μία απλότητα στο σχέδιο, και παρατηρείται μία προσέγγιση στη φύση. Την εποχή αυτή στην τέχνη επικρατεί ο φυσικός κόσμος, ζωικές και φυτικές μορφές, που γοητεύουν με τη ζωτικότητά τους. Η αρχαϊκή εποχή που για τους ιστορικούς αρχίζει νωρίτερα, για τους νομισματολόγους αρχίζει περί το 650 π.Χ., όταν φυσικά εμφανίστηκε το κερματόμορφο νόμισμα. Την περίοδο αυτή οι χαράκτες εμπνέονται κυρίως από τη μυθολογία, από τις θρησκευτικές τους παραδόσεις και το φυσικό τους περιβάλλον (τη χλωρίδα και την πανίδα στην ευρύτερη περιοχή της εκδότριας αρχής). Προϊόντα που καθιστούν γνωστή μία περιοχή και συμβάλλουν στην οικονομική της άνθιση στολίζουν σε πολλές περιπτώσεις τη μικρή μεταλλική επιφάνεια.
ΚΡΟΙΣΟΣ
Ο Κροίσος, γιός του Αλυάττη, ήταν ο τελευταίος βασιλιάς της Λυδίας (560-547 π.Χ.) και γνωστός ήδη στην Αρχαιότητα για τα μυθικά πλούτη του. Με την άνοδό του στο θρόνο, στα πλαίσια μιας επεκτατικής πολιτικής, κατόρθωσε να προσαρτήσει την ανατολική Μικρά Ασία και να επεκτείνει το κράτος των Λυδών από τα μικρασιατικά παράλια ως τον 'Αλυ ποταμό, τα δυτικά σύνορα της Κιλικίας και τα βόρεια της Λυκίας.
Το 547/6 π.Χ. ηττήθηκε από τον Κύρο της Περσίας και το λυδικό βασίλειο πέρασε στην κυριαρχία των Περσών. Την εποχή που οι πόλεις της Λυδίας και Ιωνίας εξακολούθησαν να κόβουν νομίσματα από ήλεκτρο, ο Κροίσος θεωρείται ο πρώτος που υιοθέτησε το "διμεταλλισμό", δηλαδή την κοπή χρυσών κι αργυρών νομισμάτων, διαχωρίζοντας τα δύο αυτά μέταλλα που αποτελούσαν τα συστατικά του ηλέκτρου. Τα νομίσματά του, χρυσά και αργυρά, φέρουν τους ίδιους εικονογραφικούς τύπους : δύο πρόσθια, λέοντος και βοοειδούς, αντιμέτωπα. Το χρυσό νόμισμα του Κροίσου, γνωστό ήδη στην Αρχαιότητα ως "κροίσειος στατήρ", είναι το πρώτο χρυσό νόμισμα που κυκλοφόρησε, με χαρακτηριστική την υψηλή περιεκτικότητα μετάλλου (97%). Οι κροίσειοι στατήρες, που εγκαινιάζουν τη βασιλική νομισματοκοπία, χάριν στην πολυτιμότητα του μετάλλου, έγιναν το δημοφιλές νόμισμα της εποχής, που εξακολούθησε να κόβεται και μετά το 547/6 π.Χ. και την κατάλυση του λυδικού βασιλείου, από τους Πέρσες βασιλείς, μέχρι την αντικατάστασή του από τον "δαρεικό".
ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΠΕΡΣΩΝ - ΔΑΡΕΙΟΣ Α΄
Το 522 π.Χ. στο θρόνο της περσικής αυτοκρατορίας ανέβηκε ο δυναμικός Δαρείος Α΄, ο Υσπάσπους, ο "Μέγας Βασιλεύς", που διεύρηνε σημαντικά την επικράτεια, από την Ινδική χερσόνησο ως τον Εύξεινο Πόντο. Το 512 π.Χ. πέρασε τον Ελλήσποντο και, αφού κατασκεύασε μεγάλη γέφυρα στο Δούναβη, εισέβαλε στη Σκυθία, χωρίς όμως επιτυχία. Το 499/8 π.Χ. οι ιωνικές πόλεις της δυτικής Μικράς Ασίας με τη βοήθεια των Αθηναίων επαναστάτησαν κατά των Περσών, αλλά μέσα σε μία εξαετία ο Δαρείος τίς καθυπόταξε και βρήκε την αφορμή να προχωρήσει
στους γνωστούς Περσικούς πολέμους κατά της Ελλάδος. Το 490 π.Χ., με τη νίκη των Αθηναίων στο Μαραθώνα, απέτυχε η πρώτη εκστρατεία των Περσών και λίγα χρόνια αργότερα, το 486 ο Δαρείος Α΄ πέθανε, αφήνοντας στο θρόνο των Αχαιμενιδών το γιό του Ξέρξη. Ο Δαρείος Α΄ είναι ο δημιουργός της δεύτερης μεγάλης βασιλικής νομισματοκοπίας, ακολουθώντας το παράδειγμα του Κροίσου, όσον αφορά το διμεταλλικό σύστημα. Εξέδωσε χρυσά και αργυρά νομίσματα με τους ίδιους τύπους : το Μεγάλο Βασιλιά με τόξο και δόρυ. Το νέο χρυσό νόμισμα, που αντικατέστησε τον κροίσειο στατήρα στις διεθνείς συναλλαγές και κατέκλυσε τις αγορές του αρχαίου κόσμου, ονομάστηκε "δαρεικός", ενώ το αργυρό "σίγλος", ονομασίες που χρησιμοποιούνται ήδη κατά την Αρχαιότητα. Τα περσικά νομίσματα καλούνταν και "τοξότες" από την παράσταση του εμπροσθοτύπου.
ΑΙΓΙΝΑ
Χρειάστηκε πολύ λίγος χρόνος για να περάσει στον κυρίως Ελλαδικό χώρο η χρήση του νέου μέσου συναλλαγής, του νομίσματος. Η πρώτη πόλη-κράτος που υιοθέτησε το νέο μέσο συναλλαγών και έκοψε δικά της νομίσματα ήταν η Αίγινα.
Οι Αιγινήτες, ζώντας σε ένα βραχώδες και χωρίς καλλιέργεια νησί, από νωρίς στράφηκαν στη θάλασσα και γρήγορα με το στόλο τους αναδείχθηκαν σε μεγάλους εμπόρους της Μεσογείου, ιδρύοντας και εμπορικούς ναυστάθμους, στην Κυδωνία της Κρήτης και στη Ναύκρατη της Αιγύπτου. Με τα συνεχή ταξίδια τους διαμέσου των θαλασσίων εμπορικών οδών γνώρισαν το νόμισμα και μετά το 570 π.Χ. έκοψαν τα πρώτα δικά τους αργυρά νομίσματα. Ο εικονογραφικός τύπος που χαρακτηρίζει τους στατήρες της Αίγινας από την άρχη ως το τέλος της νομισματοκοπίας της είναι η χελώνα και για το λόγο αυτό οι αιγινητικοί στατήρες έμειναν γνωστοί ως "χελώνες". Στην αρχή της νομισματοκοπίας επικρατεί η θαλάσσια χελώνα, που ήταν αρκετά διαδεδομένη στο μεσογειακό κόσμο και στο γειτονικό περιβάλλον της νήσου. Ο οπισθότυπος φέρει το χτύπημα του χαρακτήρα, ακανόνιστο στις πρώτες κοπές, που με την πάροδο του χρόνου αποκτά διάφορα σχήματα. Οι "χελώνες" ταξίδεψαν ευρύτατα στον ελλαδικό χώρο, αλλά και στην Ανατολή.
ΧΑΛΚΙΣ
Χτισμένη στο στενότερο σημείο του Ευβοϊκού, η Χαλκίδα αναδείχθηκε σε ισχυρότατη πόλη, που πήρε το όνομά της από τα πλούσια κοιτάσματα χαλκού της περιοχής. Εντάσσεται στις πρώτες πόλεις της κυρίως Ελλάδας, που έκοψαν νόμισμα από τα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ.
Ο εικονογραφικός τύπος που χαρακτηρίζει την αρχαϊκή νομισματοκοπία της Χαλκίδας είναι ο αετός, που σπαράσσει όφι. Στην οπίσθια όψη ένας τροχός και τα αρχικά της πόλεως Ψ Α L στο χαλκιδικό αλφάβητο, ανάμεσα στις ακτίνες.
ΕΡΕΤΡΙΑ
Η Ερέτρια είναι η δεύτερη σε σημασία πόλη της Εύβοιας, χάρη στο λιμάνι της που τήν ανέδειξε σε μεγάλο κέντρο με ανεπτυγμένο εξαγωγικό εμπόριο. Τα αρχαϊκά νομίσματα της Ερέτριας εμπνέονται θεματογραφικά από το φυσικό περιβάλλον της πόλης.
Στην εμπρόσθια όψη παριστάνεται μία χαριτωμένη βουκολική σκηνή, καθώς η Εύβοια γενικότερα, όπως δηλώνει και το όνομά της (ευ+βους) παρουσιάζει μεγάλη εκτροφή βοοειδών : μία αγελάδα γυρίζει το κεφάλι της προς τα δεξιά, για να ξύσει τη μύτη της με την οπλή του ποδιού της. Στην οπίσθια όψη ένα χταπόδι καταλαμβάνει το μεγάλο έγκοιλο τετράγωνο, ενώ το Ε είναι το αρχικό του εθνικού.
ΚΑΡΥΣΤΟΣ
Η Κάρυστος, στο νοτιότερο μέρος της Εύβοιας, παρά την απομονωμένη θέση της, ήταν η τρίτη ισχυρότερη πόλη της νήσου. Την αρχαϊκή εποχή η Κάρυστος έθεσε σε κυκλοφορία αργυρά τετράδραχμα με παράσταση αγελάδας και πετεινού.
Την αρχαϊκή εποχή η Κάρυστος έθεσε σε κυκλοφορία αργυρά τετράδραχμα με παράσταση αγελάδας και πετεινού. Μεταξύ των ετών 510 και 480 οι τρεις ευβοϊκές πόλεις Χαλκίς, Ερέτρια και Κάρυστος εξέδωσαν τετράδραχμα με μεγάλο πέταλο, μοναδικά για την εποχή τους. Φαίνεται ότι η νοισματοκοπία αυτή σταμάτησε με την άφιξη των Περσών και την κατάληψη της Εύβοιας. Ένα από τα νομίσματα αυτά είναι το μοναδικό σήμερα γνωστό αυτού του τύπου από την Κάρυστο. Ως εμπροσθότυπος απεικονίζεται αγελάδα που θηλάζει το μικρό της, συμβολίζοντας έτσι την ανεπτυγμένη κτηνοτροφία. Πιθανόν όμως να συνδέεται με τη λατρεία της Ήρας, ναός της οποίας βρίσκονταν στην κορυφή της Όχης, πίσω από την πόλη. Στην οπίσθια όψη απεικονίζεται πετεινός, ο οποίος συνδέεται με το όνομα της πόλης, αφού ο Αριστοφάνης τόν ονομάζει κήρυκα ή κάρυκα.
ΚΟΡΙΝΘΟΣ
Η δωρική Κόρινθος, χτισμένη σε στρατηγική θέση με δύο λιμάνια, το Λέχαιο και τις Κεγχρεές, αναδείχθηκε σε μεγάλη δύναμη, που κατά τον 8ο αιώνα π.Χ., ίδρυσε σειρά αποικιών (Συρακούσες, Κέρκυρα, Λευκάδα, Αμβρακία, Απολλωνία, Επίδαμνος στην Δύση, Ποτίδαια στη Χαλκιδική). Στα μέσα του 7ου αιώνα π.Χ. κυριάρχησε η οικογένεια των Κυψελιδών που ανέδειξε την πόλη σε μεγάλη δύναμη. Εισήγαγε το μελανόμορφο ρυθμό στην αγγειογραφία και τελειοποίησε την τριήρη.
Τα πρώτα νομίσματα της Κορίνθου, φέρουν ως εμπροσθότυπο τον Πήγασο, ο οποίος συνδέεται με τις δύο θεότητες της πόλεως, την Αθηνά Χαλινίτι και το Δαμαίο Ποσειδώνα. Το "q" κάτω από τον Πήγασο είναι το αρχαϊκό γράμμα κόππα που δηλώνει το αρχικό της πόλεως. Στην οπίσθια όψη υπάρχει απλά ένα έγκοιλο τετράγωνο, ενώ πολύ σύντομα, λίγο πριν το 500 π.Χ. στην οπίσθια όψη χαράσσεται το κεφάλη της Αθηνάς Χαλινίτιδος. Οι στατήρες αυτοί έμειναν γνωστοί ως "πώλοι" από τον κύριο εικονογραφικό τύπο, τον Πήγασο.
ΚΥΚΛΑΔΕΣ
Σε γενικές γραμμές τα νομίσματα των Κυκλάδων είναι σπάνια, δεν τα βρίσκουμε συχνά σε θησαυρούς ή σε ανασκαφές. Ήδη από τον 6ο αιώνα π.Χ., όταν οι Κυκλάδες απολάμβαναν ένα είδος ανεξαρτησίας την οποία στερήθηκαν αργότερα από τους Πέρσες και την άνοδο της ναυτικής δύναμης των Αθηνών, ορισμένα νησιά ανέπτυξαν ενδιαφέρουσα νομισματοκοπία.
ΣΙΦΝΟΣ
Η Σίφνος ήταν το πλουσιότερο νησί των Κυκλάδων, χάρη στα μεταλλεία χρυσού και αργύρου. Από τη δεκάτη των προσόδων των μεταλλείων οι Σίφνιοι έχτισαν τον ομώνυμο Θησαυρό στους Δελφούς, περί το 530/25 π.Χ.
Η Σίφνος, αν και είχε μεταλλεία χρυσού και αργύρου παρουσιάζει σχετικά περιορισμένη νομισματοκοπία, που καθιστά σπάνια σήμερα τα αρχαϊκά τετράδραχμα. Περί τα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ. κόπηκαν στο νησί αργυροί στατήρες με αετό στην εμπρόσθια όψη και έγκοιλο στην οπίσθια. Ο αετός, που πετάει προς τα δεξιά, σχετίζεται με τον Δία Επιβήμιο, ο οποίος λατρευόταν στο νησί.
ΘΗΡΑ
Στη Θήρα αποδίδονται ανεπίγραφοι αργυροί στατήρες, που χρονολογούνται κατά το δεύτερο μισό του 6ου αιώνα π.Χ. Στην εμπρόσθια όψη περιστάνονται δύο δελφίνια που κολυμπούν σε αντίθετη φορά και στην οπίσθια υπάρχει το αρχαϊκό έγκοιλο τετράγωνο.
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ - "ΘΡΑΚΟ-ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΦΥΛΑ"
Στην περιοχή της σημερινής Μακεδονίας και βορείως αυτής ζούσαν κατά την Αρχαιότητα ορισμένα φύλα, τα οποία είναι γνωστά στην έρευνα με τον όρο "Θρακο-Μακεδονικά". Για την ιστορία των φύλων αυτών δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα. Γνωρίζουμε όμως την πλούσια νομισματοκοπία τους, που πολλές φορές ανευρίσκεται σε περιοχές μακρυνές, όπως για παράδειγμα στην Αίγυπτο. Η νομισματοκοπία αυτή συνδέεται με την πληρωμή φόρων, καθώς την εποχή αυτή η περιοχή ήταν φόρου υποτελής στον Πέρση βασιλιά.
ΔΕΡΡΩΝΕΣ
Οι Δέρρωνες κατοικούσαν πιθανόν στις δυτικές όχθες του Στρυμόνα. Κατά τα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. εξέδωσαν αργυρά νομίσματα μεγάλου βάρους και ονομαστικής αξίας.
ΟΡΡΕΣΚΙΟΙ
Ένα άλλο φύλο της περιοχής ήταν οι Ορρέσκιοι, οι οποίοι επίσης εξέδωσαν μεγάλα νομίσματα.
ΗΔΩΝΟΙ
Οι Ηδωνοί κατοικούσαν πιθανόν στην περιοχή γύρω από το Παγγαίο, κοντά στην Αμφίπολη. Μοναδική σχεδόν ιστορική μαρτυρία είναι τα μεγάλα αργυρά νομίσματα που εξέδωσαν κατά τα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. Από τα νομίσματα πληροφορούμαστε επίσης την ύπαρξη βασιλιά των Ηδωνών με το όνομα Γέτας.
ΙΧΝΑΙΟΙ
Οι Ιχναίοι κατοικούσαν πιοθανόν και αυτοί στις όχθες του Στρυμόνα.
ΘΡΑΚΗ - ΘΑΣΟΣ
Η Θάσος, αποικία των Παρίων, ιδρύθηκε περί το 680 π.Χ. από τον Τελεσικλή, πατέρα του ποιητή Αρχιλόχου. Υπήρξε νησί πλούσιο, και ο πλούτος αυτός οφειλόταν στα κοιτάματα χρυσού που διέθετε, στους αμπελώνες, στα ονομαστά κρασιά και στα φημισμένα μάρμαρα.
Οι νέοι κάτοικοι γρήγορα ίδρυσαν εμπορεία στην απέναντι ακτή (Θασίων ήπειρος) και ήλεγχαν τα προσοδοφόρα μεταλλεία του Παγγαίου. Με τόσο μέταλλο στο ίδιο τους το έδαφος οι Θάσιοι κατά το β' μισό του 6ου αιώνα έθεσαν σε κυκλοφορία τα πρώτα αργυρά νομίσματα. Στους αρχαϊκούς στατήρες της Θάσου απεικονίζεται η αρπαγή Νύμφης από Σιληνό, θέμα εμπνευσμένο από τη λατρεία του Διονύσου, που ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη στην ευρύτερη περιοχή. Πρόκειται για μία ζωντανή και δυναμική παράσταση, που φέρει όλα τα στοιχεία της αρχαϊκής τέχνης. Η Νύμφη προβάλλει αντίσταση έχοντας υψωμένο το δεξί της χέρι, με την παλάμη να καταλήγει σε σχήμα Υ, ενώ ο Σιληνός με λυγισμένα τα γόνατα τρέχει προς τα δεξιά.
ΚΑΤΩ ΙΤΑΛΙΑ
Οι πόλεις της Κάτω Ιταλίας στην αρχή της νομισματοκοπίας τους χρησιμοποίησαν μία ενδιαφέρουσα τεχνική.
Πρόκειται για τις "κοιλόκυρτες" νομισματικές εκδόσεις της Ποσειδωνίας, της Καυλωνίας, της Συβάρεως, του Κρότωνα και του Μεταποντίου. Και στις δύο μήτρες χαράσσοταν ο ίδιος τύπος, ανάγλυφα στη μία και εσώγλυφα στην άλλη. Έτσι όταν το νόμισμα σφραγιζόταν, η παράσταση έβγαινε ανάγλυφη στην εμπρόσθια όψη και εσώγλυφη στην οπίσθια.
ΣΙΚΕΛΙΑ - ΣΕΛΙΝΟΥΣ
Η πόλη ιδρύθηκε από αποίκους Υβλαίους Μεγαρείς το 628 π.Χ. στο νότιο μέρος της Σικελίας, κοντά στον ομώνυμο ποταμό, στις όχθες του οποίου φύτρωνε το σέλινο -από όπου και η ονομασία της.Η περιοχή του Σελινούντα ήταν ιδιαιτέρως εύφορη, και είχε και αλατώδεις πηγές, τα "σελινούντια ύδατα".
Τα πρώτα νομίσματα του Σελινούντα φέρουν στην εμπρόσθια όψη ένα σέλινο, το οποίο λειτουργεί ως "λαλούν σύμβολο", καθώς παραπέμπει κατευθείαν στην πόλη.
ΑΙΟΛΙΣ - ΛΕΣΒΟΣ
Σε εξαιρετική γεωγραφική θέση, πάνω στον άξονα επικοινωνίας βορρά-νότου και ανατολής-δύσης, η Λέσβος υπήρξε ένα από τα πλουσιότερα νησιά του βορείου Αιγαίου. Κατά την αρχαϊκή εποχή κόπηκαν στη Λέσβο
αργυροί στατήρες, με δύο αντωπές κεφαλές βοοειδών και ανάμεσά τους ένα κλαδί ελιάς. Η οπίσθια όψη φέρει το αρχαϊκό έγκοιλο τετράγωνο.
Πηγή http://www.alphanumismatics.gr/coins_construction.htm
τα πρώτα αρχαία νομίσματα
Από την εποχή της νομαδικής ζωής ως την εγκατάσταση των νομαδικών φύλων σε οργανωμένες κοινότητες, ο άνθρωπος βρέθηκε αντιμέτωπος με το πρόβλημα της εξεύρεσης των απαραιτήτων για την επιβίωσή του. Στην αρχή χρησιμοποίησε ως μέσο συναλλαγής διάφορα πλεονάζοντα αγαθά (πράξη που ονομάστηκε: αντιπραγματισμός). Όμως έτσι έπρεπε να υπάρχει πάντοτε εμπόρευμα απαραίτητο για τον άλλο. Στο επόμενο βήμα καθιερώθηκε ως κοινό μέσο συναλλαγής, κάτι που όλοι είχαν, τα βοσκήματα. Στα Ομηρικά Έπη πλούσιος χαρακτηρίζεται ο κάτοχος μεγάλου αριθμού βοοειδών, ο πολυβούτης. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις, τα μεταλλικά αντικείμενα κατασκευάστηκαν με αναφορά στα βοοειδή. Για παράδειγμα τα χάλκινα όπλα του Διομήδη άξιζαν εννιά βόδια, ενώ τα χρυσά του Γλαύκου εκατό (Ιλιάδα Ζ, 234-236).
Ιλιάδα Ζ, 234-236Τότε του Γλαύκου επαρασάλεψε τα φρένα ο γιος του ΚρόνουΠου τ'άρματά του πήγε κι άλλαξε με του τρανού Διομήδη,Χρυσά με χάλκινα, εκατόβοδα μ'εννιάβοδα μονάχα.(Μετάφραση Ν. Καζαντζάκη-Ι.Θ. Κακριδή)
Με την πάροδο όμως του χρόνου ο άνθρωπος συνηδειτοποίησε την ανάγκη για ένα εύχρηστο, διαιρετό και αποθηκεύσιμο μέσο συναλλαγής. Αυτό που αναζητούσε το βρήκε στο μέταλλο, ενώ παράλληλα διαδόθηκε η χρήση του ζυγού, που έδινε στο μέταλλο καθορισμένη αξία. Το ζυγισμένο μέταλλο απέκτησε συγκεκριμένο σχήμα και έτσι επικράτησε το τάλαντο. Το τάλαντο είναι μία χάλκινη πλάκα που έχει το σχήμα δοράς βοοειδούς και πιθανόν την αξία ενός βοδιού. Στο επόμενο βήμα, ως πρόδρομος του νομίσματος χρησιμοποιήθηκε ο οβελός (οβολός), ράβδος από σίδηρο, μήκους 1 ως 1,5 μέτρο, όμοιος με τους μαγειρικούς οβελούς, τις σούβλες. Έξι οβολοί ισοδυναμούν με μία δραχμή, καθώς η χούφτα / η δράκα τόσους μπορούσε να κρατήσει.
Η γέννηση του νομίσματος
Νόμισμα ονομάζεται ένα μικρό μετταλικό δισκόμορφο αντικείμενο, που έχει κοπεί, έχει ζυγισθεί, έχει σφραγισθεί και τίθεται σε κυκλοφορία από μία δημόσια αρχή, σύμφωνα πάντοτε με το νόμο (νόμισμα-νόμος) που εγγυάται την καθορισμένη αξία του.
Το κερματόμορφο νόμισμα εφευρέθηκε στο γύρισμα του 7ου προς τον 6ο αιώνα π.Χ. από τους Έλληνες της δυτικής Μικράς Ασίας (Ιωνία και Λυδία). Ο Ηρόδοτος (Ι, 94) απέδωσε την εφεύρεση αυτή στους Λυδούς, φημισμένους και ικανούς εμπόρους. Το νόμισμα ως κύριο μέσο συναλλαγών διαδόθηκε αστραπιαία, καθώς πόλεις, έθνη, ενώσεις πόλεων ή πολιτειακών ομάδων και βασιλείς έκοψαν νoμίσματα από ποικιλία μετάλλων. Τα πρώτα νομίσματα ήταν από ήλεκτρο, φυσικό κράμα χρυσού και αργύρου, που εξαιτίας του χρώματός του, ονομαζόταν και Λευκός Χρυσός (Ηρόδοτος, Ι, 50, 2). Το ήλεκτρο βρισκόταν εν αφθονία στον ποταμό Πακτωλό (Ηρόδοτος Ι, 93, V, 101), στην Τρωάδα στην περιοχή της Βύδου (Στράβων XIII, 1,23) και στο όρος Τμώλος πάνω από τις Σάρδεις, την πρωτεύουσα του λυδικού βασιλείου. Νομίσματα από ήλεκτρο συνέχισαν να κόβονται και σε μεταγενέστερες περιόδους, κυρίως από πόλεις της Μικράς Ασίας. Τα πρώτα από ήλεκτρο νομίσματα ήταν «άτυπα», δεν έφεραν δηλαδή κανένα εικονογραφικό τύπο στην εμπρόσθια όψη τους. Μόνο ο χαρακτήρας είχε αποτυπωθεί στην πίσω όψη, σαφή απόδειξη ότι το νόμισμα είχε ζυγισθεί και είχε σφραγισθεί, επιβεβαιώνοντας τη νόμιμη κυκλοφορία του. Στο επόμενο στάδιο η εμπρόσθια πλευρά σφραγίσθηκε με ένα διακοσμητικό γεωμετρικό σχέδιο και ο απλός σβώλος ηλέκτρου απέκτησε μία πιο συγκεκριμένη μορφή.
Τα πρώτα από ήλεκτρο νομίσματα ήταν «άτυπα», δεν έφεραν δηλαδή κανένα εικονογραφικό τύπο στην εμπρόσθια όψη τους. Μόνο ο χαρακτήρας είχε αποτυπωθεί στην πίσω όψη, σαφή απόδειξη ότι το νόμισμα είχε ζυγισθεί και είχε σφραγισθεί, επιβεβαιώνοντας τη νόμιμη κυκλοφορία του. Στο επόμενο στάδιο η εμπρόσθια πλευρά σφραγίσθηκε με ένα διακοσμητικό γεωμετρικό σχέδιο και ο απλός σβώλος ηλέκτρου απέκτησε μία πιο συγκεκριμένη μορφή.
Πηγή http://www.alphanumismatics.gr/coins_construction.htm
Ιλιάδα Ζ, 234-236Τότε του Γλαύκου επαρασάλεψε τα φρένα ο γιος του ΚρόνουΠου τ'άρματά του πήγε κι άλλαξε με του τρανού Διομήδη,Χρυσά με χάλκινα, εκατόβοδα μ'εννιάβοδα μονάχα.(Μετάφραση Ν. Καζαντζάκη-Ι.Θ. Κακριδή)
Με την πάροδο όμως του χρόνου ο άνθρωπος συνηδειτοποίησε την ανάγκη για ένα εύχρηστο, διαιρετό και αποθηκεύσιμο μέσο συναλλαγής. Αυτό που αναζητούσε το βρήκε στο μέταλλο, ενώ παράλληλα διαδόθηκε η χρήση του ζυγού, που έδινε στο μέταλλο καθορισμένη αξία. Το ζυγισμένο μέταλλο απέκτησε συγκεκριμένο σχήμα και έτσι επικράτησε το τάλαντο. Το τάλαντο είναι μία χάλκινη πλάκα που έχει το σχήμα δοράς βοοειδούς και πιθανόν την αξία ενός βοδιού. Στο επόμενο βήμα, ως πρόδρομος του νομίσματος χρησιμοποιήθηκε ο οβελός (οβολός), ράβδος από σίδηρο, μήκους 1 ως 1,5 μέτρο, όμοιος με τους μαγειρικούς οβελούς, τις σούβλες. Έξι οβολοί ισοδυναμούν με μία δραχμή, καθώς η χούφτα / η δράκα τόσους μπορούσε να κρατήσει.
Η γέννηση του νομίσματος
Νόμισμα ονομάζεται ένα μικρό μετταλικό δισκόμορφο αντικείμενο, που έχει κοπεί, έχει ζυγισθεί, έχει σφραγισθεί και τίθεται σε κυκλοφορία από μία δημόσια αρχή, σύμφωνα πάντοτε με το νόμο (νόμισμα-νόμος) που εγγυάται την καθορισμένη αξία του.
Το κερματόμορφο νόμισμα εφευρέθηκε στο γύρισμα του 7ου προς τον 6ο αιώνα π.Χ. από τους Έλληνες της δυτικής Μικράς Ασίας (Ιωνία και Λυδία). Ο Ηρόδοτος (Ι, 94) απέδωσε την εφεύρεση αυτή στους Λυδούς, φημισμένους και ικανούς εμπόρους. Το νόμισμα ως κύριο μέσο συναλλαγών διαδόθηκε αστραπιαία, καθώς πόλεις, έθνη, ενώσεις πόλεων ή πολιτειακών ομάδων και βασιλείς έκοψαν νoμίσματα από ποικιλία μετάλλων. Τα πρώτα νομίσματα ήταν από ήλεκτρο, φυσικό κράμα χρυσού και αργύρου, που εξαιτίας του χρώματός του, ονομαζόταν και Λευκός Χρυσός (Ηρόδοτος, Ι, 50, 2). Το ήλεκτρο βρισκόταν εν αφθονία στον ποταμό Πακτωλό (Ηρόδοτος Ι, 93, V, 101), στην Τρωάδα στην περιοχή της Βύδου (Στράβων XIII, 1,23) και στο όρος Τμώλος πάνω από τις Σάρδεις, την πρωτεύουσα του λυδικού βασιλείου. Νομίσματα από ήλεκτρο συνέχισαν να κόβονται και σε μεταγενέστερες περιόδους, κυρίως από πόλεις της Μικράς Ασίας. Τα πρώτα από ήλεκτρο νομίσματα ήταν «άτυπα», δεν έφεραν δηλαδή κανένα εικονογραφικό τύπο στην εμπρόσθια όψη τους. Μόνο ο χαρακτήρας είχε αποτυπωθεί στην πίσω όψη, σαφή απόδειξη ότι το νόμισμα είχε ζυγισθεί και είχε σφραγισθεί, επιβεβαιώνοντας τη νόμιμη κυκλοφορία του. Στο επόμενο στάδιο η εμπρόσθια πλευρά σφραγίσθηκε με ένα διακοσμητικό γεωμετρικό σχέδιο και ο απλός σβώλος ηλέκτρου απέκτησε μία πιο συγκεκριμένη μορφή.
Τα πρώτα από ήλεκτρο νομίσματα ήταν «άτυπα», δεν έφεραν δηλαδή κανένα εικονογραφικό τύπο στην εμπρόσθια όψη τους. Μόνο ο χαρακτήρας είχε αποτυπωθεί στην πίσω όψη, σαφή απόδειξη ότι το νόμισμα είχε ζυγισθεί και είχε σφραγισθεί, επιβεβαιώνοντας τη νόμιμη κυκλοφορία του. Στο επόμενο στάδιο η εμπρόσθια πλευρά σφραγίσθηκε με ένα διακοσμητικό γεωμετρικό σχέδιο και ο απλός σβώλος ηλέκτρου απέκτησε μία πιο συγκεκριμένη μορφή.
Πηγή http://www.alphanumismatics.gr/coins_construction.htm
Πως κατασκεύαζονταν τα αρχαία νομίσματα
Πως κατασκεύαζονταν τα νομίσματα στην αρχαιότητα
Στην Αρχαιότητα τα νομίσματα κατασκευάζονταν δια κτυπήματος, και ονομάζονταν «παιστά» (από το ρήμα παίω που σημαίνει κτυπώ). Στα πρώτα νομίσματα της Γόρτυνας στην Κρήτη, στην οπίσθια όψη των νομισμάτων αναγράφεται ΓΟΡΤΥΝΙΟΝ ΤΟ ΠΑΙΜΑ (δηλαδή το νόμισμα κόπηκε από την πόλη της Γόρτυνας) νομισματοκοπείο
Στην Αρχαιότητα τα νομίσματα κατασκευάζονταν δια κτυπήματος, και ονομάζονταν «παιστά» (από το ρήμα παίω που σημαίνει κτυπώ). Στα πρώτα νομίσματα της Γόρτυνας στην Κρήτη, στην οπίσθια όψη των νομισμάτων αναγράφεται ΓΟΡΤΥΝΙΟΝ ΤΟ ΠΑΙΜΑ (δηλαδή το νόμισμα κόπηκε από την πόλη της Γόρτυνας) νομισματοκοπείο
Πώς κατασκευάζονταν τα νομίσματα ;
Αρχικά ο χαράκτης χάραζε τις δύο μήτρες. Η μήτρα του εμπροσθοτύπου τοποθετούνταν πάνω στον άκμονα, ενώ η μήτρα του οπισθοτύπου ενσωματωνόταν στο στιγέα, το χαρακτήρα. Ένας τεχνίτης με τη βοήθεια μίας λαβίδας τοποθετούσε το ζεσταμένο πέταλο ανάμεσα στις δύο μήτρες την σταθερή, τον άκμονα, και την κινητή, το χαρακτήρα, ενώ ένας δεύτερος με μία σφύρα κτυπούσε πάνω στο χαρακτήρα και στο πέταλο έπαιρνε τις παραστάσεις των μητρών. Μετά από κάθε κτύπημα οι μήτρες έπρεπε αμέσως να κρυώσουν. Πιθανότατα ο τεχνίτης να βύθιζε το χαρακτήρα στο νερό και παράλληλα με ένα κύπελλο να έχυνε κρύο νερό στον άκμονα.
Πέταλα
Τα πέταλα ήταν δισκόμορφα μεταλλικά αντικείμενα, τα οποία με τη σφράγιση μετατρέπονταν σε νομίσματα. Τα πέταλα έπρεπε να έχουν την ίδια διάμετρο και το ίδιο βάρος, καθοριστικό για την αξία του νομίσματος. Η κατασκευή τους γινόταν είτε με την κοπή από ράβδους μετάλλου είτε με τη χύτευση σε μήτρες : σε ένα ημισφαιρικό δοχείο με κοιλότητες καθορισμένου βάθους και συγκεκριμένης διαμέτρου χυνόταν το υγρό μέταλλο.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
